ORP Kormoran na Bałtyku
Marian Kluczyński
Na ten moment marynarze czekali od 2001 roku, kiedy rozpoczęto budowę korwety wielozadaniowej Gawron, która obecnie, jako okręt patrolowy ORP Ślązak, jest w fazie wyposażania. Jednak to nie Ślązak, a budowany od kwietnia 2014 roku w iście ekspresowym tempie, przez konsorcjum, na czele ze stocznią Remontowa Shipbuilding w Gdańsku, w oparciu o projekt stoczniowy 258/1, niszczyciel min ORP Kormoran (numer burtowy 601) wejdzie do służby w Marynarce Wojennej jako pierwszy.
13 lipca rozpoczęto próby morskie jednostki. Kontrakt na budowę tej prototypowej jednostki oraz dwóch okrętów seryjnych, które będą nosić nazwy Albatros i Mewa, Inspektorat Uzbrojenia MON podpisał ze wspomnianym konsorcjum we wrześniu 2013 roku. Jest to drugi projekt tej jednostki, dlatego używa się nazwy Kormoran II. Pierwsza wersja Kormorana (projekt 257) nie doczekała się realizacji. Powstał on rok po rozpoczęciu projektu 621 Gawron, gdy Polska zaangażowała się w wojnę w Iraku. Odłożono więc modernizację Marynarki Wojennej. ORP Kormoran jest trzecim okrętem w Marynarce Wojennej, noszącym tę nazwę. Pierwszy nosił ją trałowiec redowy projektu 253Ł (1946-1958). Drugim Kormoranem był trałowiec bazowy projektu 206F (1963-1993). Najbardziej cieszy fakt, że jednostka ta powstała w polskiej stoczni i przy znacznym udziale rodzimego przemysłu.
Budowę Kormorana II poprzedzono przygotowaniami odpowiednich materiałów i warunków – hala uzyskała laboratoryjne warunki z odpowiednią temperaturą oraz szczególną ochroną ze względu na niemagnetyczność i niejawność projektu. Do budowy wybrano wyselekcjonowaną grupę pracowników. Cięcie blach z francuskiej stali amagnetycznej rozpoczęto w kwietniu 2014 roku, a pięć miesięcy później, rok od podpisania kontraktu, położono stępkę. We wrześniu 2015 roku nastąpiło wodowanie i chrzest tej jednostki. Matką chrzestną nowego okrętu, który ma trafić do 13. Dywizjonu Trałowców im. admirała floty Andrzeja Karwety w Gdyni (8. Flotylla Obrony Wybrzeża) została wdowa po tragicznie zmarłym dowódcy Marynarki Wojennej i patronie dywizjonu admirale floty Andrzeju Karwecie – Maria Jolanta Karweta.
Nowy okręt przeznaczony jest do poszukiwania i zwalczania min morskich. W tym celu wyposażony został w systemy i urządzenia do poszukiwania, klasyfikacji, identyfikacji oraz niszczenia min morskich, przeprowadzania jednostek pływających przez akweny zagrożone. Będzie mógł prowadzić rozpoznanie torów wodnych oraz posiada możliwość stawiania min morskich zarówno pojedynczych min oraz zagród minowych.
Kormoran wyróżnia się nie tylko nowoczesnym wyposażeniem, ale także kształtem kadłuba. Posiada on system dowodzenia i zarządzania walką (SCOT-M) z integratorem podsystemów obrony biernej i broni podwodnej, który odpowiada również za system demagnetyzacji opracowany przez Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej w Gdyni. W Bojowym Centrum Dowodzenia jednocześnie będzie pracowało kilkunastu specjalistów. Znajdujące się tam systemy wspomagające dowodzenie okrętem, a także kierowanie uzbrojeniem pozwoli efektywnie wykorzystać możliwości jednostki oraz jej uzbrojenie. Szczególnie pomocny będzie przy planowaniu misji poszukiwania, identyfikacji i klasyfikacji oraz niszczenia min morskich. Przydatny będzie także w szkoleniu i symulacji operacji bojowych.
Nowoczesna sylwetka Kormorana rzuca się w oczy i jednocześnie cieszy, że polska Marynarka Wojenna zyskuje nowy okręt o takich możliwościach. Konstrukcja jego kadłuba charakteryzuje się nie tylko amagnetycznością, ale także obniżoną skutecznością powierzchni odbicia sygnału radiolokacyjnego pomimo, że niemal na połowie kadłuba rozciąga się nadbudówka. Pokład główny na dziobie i rufie jest osłaniany częściowo pełnym nadburciem, które w części dziobowej się obniża. Pokład główny oraz pokłady nadbudówki nie posiadają konstrukcji ciągłej. W części dziobowej nadbudówka ma dwa pokłady, zaś na rufie tylko jeden. Maszt jest zabudowany. Należy wspomnieć, że jednostka ta przystosowana jest do operowania w warunkach zagrożenia bronią ABC, a ponadto posiada instalacje demagnetyzacyjną. W części rufowej znajdują się dwie łodzie hybrydowe typu TM-609IB dla nurków. Kormoran wyposażony jest także w żuraw hydrauliczny z teleskopowym ramieniem, w sonary (boczny, podkilowy SHL-101/T i samobieżny o zmiennej głębokości zanurzenia), radary nawigacyjne pracujące w paśmie X i S, optoelektroniczne głowice obserwacyjne Indra Sistemas SEOTS, elektroniczne mapy, system łączności satelitarnej, komorę dekompresyjną itp. Klasa lodowa L-3 okrętu pozwala mu na prowadzenie operacji przy drobno pokruszonym lodzie.
Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 7-8/2016