Oshkosh w Sulejówku

Mateusz J. Multarzyński, współpraca Andrzej Kiński

Oshkosh w Sulejówku

Powstała w 1916 r. Oshkosh Corporation jest światowym liderem w produkcji pojazdów specjalistycznych: militarnych, pożarniczo-ratowniczych, komercyjnych (np. śmieciarki, betoniarki, pługi śnieżne) oraz podnośników samojezdnych. Od początku istnienia pod marką Oshkosh wytwarzane są samochody ciężarowe o wysokiej mobilności taktycznej, z napędem na wszystkie osie.

Świętująca w październiku br. dostarczenie odbiorcy 100-tysięcznego pojazdu wojskowego Oshkosh Defence, jest światowym liderem w segmencie pojazdów transportowych/taktycznych. W jej produkcyjnym portfolio znajdują się konstrukcje w trzech kategoriach wagowych: ciężkiej, średniej oraz lekkiej. Przede wszystkim są to różnego typu ciężarówki, jednak od kliku lat Oshkosh Defence systematycznie rozwija też pojazdy taktyczne jak: M-ATV (MRAP All-Terrain Vehicle), SandCat/TPV (Tactical Protector Vehicle), czy L-ATV (Light Combat Tactical All-Terrain Vehicle). Do najbardziej znanych i używanych w największej ilości, głównie przez Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych, należą:

• HET (Heavy Equipment Transporter);
• HEMTT (Heavy Expanded Mobility Tactical Truck);
• LVSR (Logistics Vehicle System Replacement);
• PLS (Palletized Load System);
• FMTV (Family of Medium Tactical Vehicles);
• MTVR (Medium Tactical Vehicle Replacement);
• M-ATV (MRAP All-Terrain Vehicle).

Oshkosh Defence, wraz z swoim polskim przedstawicielem, firmą UMO Sp. z o.o., zorganizowała na początku października br. pokaz dwóch pojazdów z bogatej oferty: FMTV M1083 5-Ton Cargo (szerzej w NTW 12/2009) oraz M-ATV Special Forces Vehicle
(NTW 8/2009).

Zaproszeni goście mieli okazję do zapoznania się z możliwościami obu pojazdów na terenie Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku oraz przylegającym do niego poligonie.

Nie tylko ciężarówki
Część pojazdów Oshkosha wyposażanych jest w, będący własnym opracowaniem firmy, system niezależnego zawieszenia TAK-4 ISS (Independent Suspension System). Jego najnowsza generacja to TAK-4i, będąca wersją „inteligentną”, mającą m.in. możliwość regulacji wysokości, większy zakres skoku koła (o 25% więcej, niż dotychczas stosowane rozwiązania) oraz lepszą amortyzację, pozwalającą na jazdę w terenie z wyższymi prędkościami. Na razie TAK-4i zostało zastosowane w prototypach pojazdów L-ATV (Light Combat All-Terrain Vehicle) oraz S-ATV (Special Purpose All-Terrain Vehicle). Zresztą L-ATV, zaprezentowany po raz pierwszy we wrześniu 2011 roku, był rozwijany przez Oshkosha jako prywatne przedsięwzięcie, spełniające wymogi programu JLTV, i to pomimo faktu, że firma nie została zakwalifikowana do pierwszej fazy tego przedsięwzięcia – rozwoju technologii (TD – Technology Development). W sierpniu br. Oshkosh znalazł się natomiast wśród trzech firm wybranych do realizacji kolejnej fazy JLTV – EMD (Engineering&Manufacturing Development), w ramach której ma dostarczyć 22 pojazdy w ciągu 12–14 miesięcy (wartość kontraktu to 64,5 mln USD). Konstrukcja L-ATV bazuje na doświadczeniach związanych z rozwojem oraz bojowym użyciem M-ATV, wozu będącego pierwszym rynkowym sukcesem Oshkosh Defence w segmencie minoodpornych pojazdów taktycznych.

Minoodporny wszędołaz
Pierwszy kontrakt na dostawy M-ATV dla amerykańskich sił zbrojnych (przede wszystkim jednostek operujących w Afganistanie) został podpisany w kwietniu 2009 roku. Do tej pory Oshkosh otrzymał zamówienia na około 10 000 takich pojazdów, z czego 8759 zostało wyprodukowanych i dostarczonych (stan na początek października br.), a aż 7500 z nich trafiło do Afganistanu. Wraz z zamówieniami na modyfikacje, części zamienne, szkolenie, zestawy dodatkowego opancerzenia, itp., całkowita wartość umów osiągnęła do dziś kwotę 6,3 mld USD.

Należy podkreślić, że program M-ATV był pierwszym od czasów II wojny światowej, który został zrealizowany w tak krótkim czasie – w ciągu zaledwie roku, licząc od momentu rozpoczęcia poszukiwania pojazdów nowej kategorii do wprowadzenia ich do użytku w linii. Również skala produkcji, sięgająca tysiąca egzemplarzy miesięcznie, stanowiła spore wyzwanie i zbliżona była najbardziej do wysiłków amerykańskiego przemysłu z czasów ostatniej wojny światowej.

M-ATV to rodzina pojazdów oferujących szereg opcji konfiguracyjnych, możliwych do zastosowania w zależności od wymagań operacyjnych. Obecnie obejmuje ona sześć wersji:

• bazowy (Base);
• pojazd dla sił specjalnych (Special Forces Vehicle);
• taktyczny ambulans (Tactical Ambulace);
• zmodyfikowany pojazd bazowy (Base Upgrade);
• ciężarowy 2,5-tonowy (2,5 Ton Cargo);
• wielozadaniowy (Multi Mission).

M-ATV, według założeń producenta, ma być elastyczną platformą, z mnóstwem opcji dostępnych dla każdej bazowej konfiguracji.

Wszystkie wersje, pomimo pewnych różnic konstrukcyjnych, związanych przede wszystkim z przeznaczeniem, mają te same główne cechy: ochronę na poziomie pojazdów MRAP, niezależne zawieszenie TAK-4 ISS i wysoką mobilność w najcięższym terenie.

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 11/2012