Co nowego w programie PAK FA?

 


Piotr Butowski


 


 

Co nowego

 

w programie PAK FA?

 

 

Minęło dziewięć miesięcy od pierwszego lotu rosyjskiego wielozadaniowego samolotu myśliwskiego o cechach utrudnionej wykrywalności Suchoj T-50 powstałego w ramach programu PAK FA. 29 stycznia pierwszy lot w zakładzie w Komsomolsku nad Amurem wykonał samolot T-50-1 (szerzej na ten temat zobacz w „Lotnictwo” 3.2010). 12 lutego T-50-1 po raz drugi wzbił się w powietrze; dwutygodniową przerwę wykorzystano na pomalowanie samolotu w trójkolorowy kamuflaż z numerem bocznym 51. Łącznie do 26 marca T-50-1 wykonał sześć lotów, po czym został rozmontowany i 8 kwietnia przewieziony do ośrodka doświadczalnego przemysłu lotniczego w Żukowskim (na pokładzie ciężkiego samolotu transportowego An-124-100). Tam ponownie T-50-1 zmontowano i 29 kwietnia samolot wykonał swój siódmy lot. Kolejne loty T-50-1 wykonał w Żukowskim 14 maja, 25 maja i 3 czerwca.


 
 

 


17 czerwca odbyła się w Żukowskim prezentacja myśliwca dla rosyjskiego premiera Władimira Putina; T-50-1 wykonał wtedy swój szesnasty lot (przez kilka dni pilot samolotu trenował do niego pięć razy). Później znowu nastąpiła dłuższa przerwa, przedłużona jeszcze pożarami lasów i torfowisk w rejonie Moskwy. Ponownie T-50-1 zaczął intensywnie latać pod koniec sierpnia przygotowując się do kolejnej prezentacji: 31 sierpnia został pokazany delegacji koncernu HAL oraz indyjskiego ministerstwa obrony i sił powietrznych. Jeszcze przed końcem tego roku wystartuje drugi prototyp T-50-2, a w ciągu 2011 r. – dwa kolejne samoloty doświadczalne. Pierwsze dwa T-50-1 i T-50-2 posłużą sprawdzeniu własności lotnych i osiągów, systemu pilotażowo-nawigacyjnego, a także instalacji pokładowych oraz silników; nie ma na nich radaru ani innych systemów zadaniowych. Zabudowanie pełnego zestawu tego typu systemów jest planowane na samolotach T-50-3 i T-50-4 w przyszłym roku. Oprócz T-50-1, w próbach są jeszcze dwa nielatające egzemplarze nowego myśliwca: egzemplarz makietowy T-50-KNS (Kompleksnyj Naturnyj Stend) przeznaczony do naziemnego „zgrania” ze sobą wszystkich elementów konstrukcji oraz egzemplarz T-50-0 przeznaczony do wytrzymałościowych badań statycznych. Próby zakładowe prototypów T-50 mają potrwać do 2012 r. w Żukowskim pod Moskwą. W 2012 r. samolot ma być przekazany do badań państwowych prowadzonych w ośrodku doświadczalnym Ministerstwa Obrony w Achtubinsku. W czasie konferencji prasowej w Farnborough w lipcu Michaił Pogosjan stwierdził, że program badań T-50 przewiduje wykonanie ponad 2000 lotów testowych. Zapowiedział pokazanie PAK FA na wystawie MAKS w Żukowskim w sierpniu 2011 r. Pogosjan powiedział też, że myśliwiec piątej generacji trzykrotnie przewyższa poprzednie samoloty pod względem efektywności. PAK FA będzie oczywiście droższy od samolotów obecnej generacji, głównie ze względu na nowe systemy, ale na eksport będzie znacznie tańszy niż konkurenci. Pierwszy zastępca ministra obrony Rosji ds. zakupów uzbrojenia Władimir Popowkin zapowiedział w czerwcu tego roku, że w 2013 r., po zakończeniu pierwszego etapu badań samolotu, ministerstwo obrony zakupi wstępną partię sześciu-dziesięciu myśliwców do badań wojskowych, a od 2016 r. ruszą zakupy PAK FA dla jednostek operacyjnych. Zapotrzebowanie Sił Powietrznych oceniamy na 50–100 samolotów powiedział Popowkin. Głównodowodzący Siłami Powietrznymi Rosji gen. płk Aleksander Zielin podał później bardziej konkretną liczbę: zapowiedział zamówienie przez siły powietrzne ponad 60 myśliwców (w obu wypowiedziach chodzi o zamówienie w ramach Państwowego Programu Uzbrojenia do 2020 r.). Terminy ogłaszane obecnie przez Rosjan wyglądają na realne, gdyż program PAK FA ma niezakłócone finansowanie; wszystkie przedtem ogłaszane terminy są dotrzymywane z nieznacznym tylko poślizgiem.


Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 10/2010

Wróć

Koszyk
Facebook
Tweety uytkownika @NTWojskowa Twitter