Pancernik Musashi
Krzysztof Zalewski
Pancernik Musashi
Historia operacyjna
Budowę Musashi w stoczni Mitsubishi w Nagasaki można było rozpocząć po zwolnieniu pochylni, na której powstawał krążownik ciężki Chikuma. Po jego zwodowaniu w dniu 19 marca 1938 r. na pochylnię wkroczyły ekipy, których zadaniem było jej wzmocnienie. Dziesięć dni później położono stępkę pod Musashi. Uroczystość miała skromny charakter i była głęboko utajniona. Po ponad 30 miesiącach wytężonej pracy, rankiem 1 listopada 1940 r. zwodowano okręt, wypierający wówczas 35 737 ts. Siedem holowników przeciągnęło Musashi do Mukaishima (Mukaijima, koło Hiroszimy), gdzie w tamtejszym doku wyposażano go do 11 lutego 1942 r.
Ze strony marynarki prace wyposażeniowe nadzorował kmdr Kaoru Arima, późniejszy pierwszy dowódca pancernika. W marcu, w związku z przeznaczeniem Musashi na okręt sztabowy, zażądano zmiany rozkładu i wyposażenia niektórych pomieszczeń na koszt stoczni. Po twardych negocjacjach marynarka ustąpiła, przekazując kwotę około 2 mln jenów na dokonanie przeróbek (równowartość kosztów budowy ówczesnego niszczyciela!). Okręt ostatecznie ukończono 19 maja 1942 r. Następnego dnia pancernik opuścił Nagasaki i popłynął do Kure. Od połowy czerwca trwały próby zdawczo- -odbiorcze, po których 5 sierpnia 1942 r. okręt wcielono do służby. Nie zakończyło to jednak testów, które kontynuowano do końca sierpnia. Pomiędzy 3 a 28 września okręt dozbrojono w stoczni w Kure instalując 12 dodatkowych działek plot. kal. 25 mm oraz radar Typ 21. 28 września 1942 r. okręt powrócił na kotwicowisko Hashirajima koło Hiroszimy. W październiku i w listopadzie prowadzono intensywny trening artyleryjski. Jego wyniki były na tyle udane, że kmdr Arima uzyskał awans na kontradmirała. W grudniu Musashi ćwiczył wraz z lotniskowcem Zuikaku, kończąc czteromiesięczny cykl szkoleniowy.
W SŁUŻBIE
18 stycznia 1943 r. okręt opuścił Kure i w towarzystwie czterech niszczycieli ruszył do bazy Truk (dzis. Chuuk), w centrum archipelagu Karolinów, dokąd przybył cztery dni później. 11 lutego 1943 r. adm. Yamamoto przeniósł swą flagę właśnie na Musashi. Yamamoto nie zagrzał jednak długo wyruszył łodzią latającą H8K2 Emily do Rabaulu na wyspie Nowa Brytania, w Archipelagu Bismarcka, aby osobiście nadzorować Operację I-go, mającą przywrócić panowanie w powietrzu w rejonie Salomonów. Misja zakończyła się tragicznie, gdyż po zakończeniu operacji samolot, którym leciał admirał, został przechwycony i zestrzelony przez amerykańskie myśliwce. Jego zwłoki odnaleziono 19 kwietnia, a trzy dni później poddano je kremacji. Urnę z prochami umieszczono w kabinie admiralskiej na Musashi. Informację o śmierci Yamamoto utajniono. Nawet kmdr. Tameichi Harze, słynnemu później dowódcy niszczyciela Shigure, gdy chciał podzielić się swymi osiągnięciami bojowymi, odmówiono spotkania z admirałem, nie podając prawdziwego powodu. 25 kwietnia przybył nowy dowódca Połączonej Floty, adm. Mineichi Koga, lecz oficjalnym celem jego wizyty była inspekcja, a jego nowe stanowisko utrzymywano w tajemnicy do czasu ogłoszenia śmierci adm. Yamamoto. 17 maja 1943 r. Koga wydał rozkaz kadm. Arimie powrotu do bazy Yokosuka. Na pokładzie okrętu przewieziono do ojczyzny prochy Yamamoto. Musashi towarzyszyły lotniskowce Junyo i Hiyo, krążowniki ciężkie Tone i Chikuma oraz dziewięć niszczycieli. Był to zespół, który miał wejść w skład ugrupowania przygotowanego do odbicia Aleutów, zajętych na powrót przez Aliantów (operacja „Landercrab”, 11 maja 1943 r.). 20 maja na drodze zespołu stanął okręt podwodny Sawfish, lecz nie zdołał zająć pozycji do ataku. Dwa dni później w podobnej sytuacji znalazł się okręt podwodny Trigger, który dostrzegł Musashi w Zatoce Tokijskiej. Tego samego dnia na pokładzie Musashi odbyła się buddyjska ceremonia pogrzebowa i prochy adm. Yamamoto przeniesiono na niszczyciel Yugumo, który przewiózł je na ląd. W tym samym czasie Koga otrzymał informacje o całkowitym zajęciu przez Amerykanów wyspy Attu na Aleutach (najbardziej zachodniej na archipelagu) i zadecydował o przerwaniu planowanej operacji.
Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 1/2009