Patrioty w Morągu
Łukasz Pacholski
Mazury Welcome To
– Patrioty w Morągu
26 maja br., na terenie kompleksu garnizonowego w Morągu, gdzie stacjonuje 16. batalion zmechanizowany należący do 20. Brygady Zmechanizowanej z Bartoszyc 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej (dowództwo w Elblągu), odbyło się powitanie oraz pierwsza prezentacja amerykańskiej baterii obrony powietrznej, wyposażonej w przeciwlotniczy system rakietowy Patriot PAC-2. Wydarzenie to stanowi początek faktycznej realizacji umowy pomiędzy Polską i Stanami Zjednoczonymi w sprawie rozmieszczenia na terytorium naszego kraju amerykańskich instalacji wojskowych, mających powstać w ramach tzw. tarczy antyrakietowej.
Nieco historii — Amerykanie budują „tarczę antyrakietową”
Ogłoszony przez prezydenta George’a W. Busha program budowy systemu obrony antyrakietowej, skierowanego przeciwko niestabilnym państwom Azji (przede wszystkim Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej, Iranowi oraz Irakowi) miał na celu zabezpieczenie Stanów Zjednoczonych przed możliwością ataku z wykorzystaniem pocisków balistycznych. Jego trzonem – w pierwszej fazie rozwoju – miały być pociski rakietowe GBI (Ground Based Interceptor), których celem było zwalczanie głowic bojowych rakiet w dużej odległości od celu (na środkowym odcinku trajektorii lotu). Według planu przewidziano dwie ich bazy na kontynencie amerykańskim (Fort Greely na Alasce oraz Vandenberg w Kalifornii), osłaniające kraj przed KRLD oraz trzecią, w Europie, która miała zabezpieczyć USA od strony Iranu (Irak został wyeliminowany z listy zagrożeń po inwazji w 2003 r. oraz obalenia Saddama Husajna). Ostatecznie Amerykanie zdecydowali się na umieszczenie elementów systemu przeciwrakietowego w państwach Europy Środkowo-Wschodniej – w Czechach miano rozlokować stację radiolokacyjną przeznaczoną do śledzenia celów oraz kierowania GBI, a w Polsce – na terenie lotniska wojskowego Redzikowo pod Słupskiem – wyrzutnie pocisków rakietowych. Negocjacje w sprawie rozmieszczenia amerykańskich instalacji na naszym terytorium toczyły się do sierpnia 2008 roku, kiedy to podpisano wstępną umowę. Wśród jej zapisów znalazła się deklaracja rozmieszczenia w Polsce baterii pocisków przeciwlotniczych Patriot – ostatecznie umowa została parafowana w grudniu ubiegłego roku, a wkrótce po tym (w styczniu 2010 roku) zdecydowano o zmianie miejsca stacjonowania Patriotów. Początkowo zakładano, że będzie to Wesoła pod Warszawą, jednak ostatecznie wskazano Morąg. Kluczem do tego miała być – oficjalnie – lepsza infrastruktura tej bazy oraz okolicznych poligonów. Zmiana administracji w Waszyngtonie z końcem 2008 r. spowodowała także zmianę koncepcji perspektywicznego systemu obrony przeciwrakietowej – zwiększono środki przeznaczone na prace nad mniejszymi pociskami rakietowymi: umieszczanymi na pokładach krążowników rakietowych typu Ticonderoga oraz niszczycieli typu Arleigh Burke (RIM-161A/B Standard Missile 3) oraz lądowe baterie pocisków THAAD i Patriot. Dodatkowo trzonem lądowej tarczy mają zostać lądowe wyrzutnie pocisków SM 3 – w myśl nowej koncepcji ich baza ma powstać w przyszłości na terenie Europy i służyć przede wszystkim do ochrony Starego Kontynentu. Poza tym planowane są prace nad dalszym rozwojem systemu GBI (w bazach w Kalifornii oraz na Alasce) i latającego lasera YAL-1, a także nowych przeciwpocisków, przenoszonych przez samoloty myśliwskie F-15C/D Eagle. Pomimo tych korekt, Amerykanie zdecydowali się na realizację tych zapisów umowy z Polską, które dotyczyły baterii pocisków Patriot. Według aktualnych planów, do 2012 roku mają one stacjonować w Polsce okresowo – przez miesiąc w każdym kwartale, a później (tj. od 2012 roku) – już na stałe.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 7/2010