Polska Marynarka Wojenna w przededniu wojny

 

Program rozwojowy Floty, tzw. „A”, przyjęty do realizacji w 1931 roku, był podstawą do planowania budowy nowych okrętów dla Polskiej Marynarki Wojennej w latach 30. XX wieku. Przewidywał on budowę dwóch kontrtorpedowców (o wyporności po 2000 t), 5 łodzi podwodnych (600 t), stawiacza min (2000 t), 4 traulerów (100 t) oraz matki (okrętu-bazy) łodzi podwodnych (3000 t). Do 1939 roku został prawie całkowicie zrealizowany (okrętów podwodnych było co prawda mniej, ale miały większą wyporność), wybudowano OORP Grom, Błyskawica, Gryf, Jaskółka, Mewa, Rybitwa i Czajka oraz zakupiono ORP Sławomir Czerwiński. W końcowej fazie budowy w stoczniach holenderskich były OORP Orzeł i Sęp. Sześcioletni program rozbudowy Floty (dokument KMW – L.dz. 3000/Tj.Pl.36.), przyjęty do realizacji w 1936 roku, był właściwie tylko uzupełnieniem i rozszerzeniem programu „A”. Ostatecznie, po jego redukcjach, zamierzano zbudować kolejne 2 kontrtorpedowce, 3 okręty podwodne, 2 traulery, 3 szybkobieżne motorówki (ścigacze łodzi podwodnych) oraz kilka okrętów pomocniczych. Kwiecień 1939 roku był początkiem trzeciego okresu budżetowego  (1939/40), w którym realizowano ten program. W Warsztatach Portowych Marynarki Wojennej (WPMW) w Gdyni szykowano do prób dwa minowce ulepszonego typu Jaskółka (projekt B-13). We wstępnym etapie budowy były dwa okręty podwodne we Francji, dwa kontrtorpedowce zmodyfikowanego typu Grom (B-18) w WPMW w Gdyni oraz dwa ścigacze zamówione 24 stycznia 1939 roku w stoczni J. Samuel White w Cowes w Wielkiej Brytanii. Istnieje również  prawdopodobieństwo, że w Gdyni – jeszcze na jesieni 1938 roku – rozpoczęto budowę pięciu małych ścigaczy, o czym donosił  meldunek niemieckiego wywiadu. Informacja ta jest bardzo intrygująca, choć wytłumaczenie może być mniej sensacyjne. W WPMW w Gdyni budowano dwie uzbrojone motorówki dla Morskiego Dyonu Lotniczego (MDLot), które wywiad mógł wziąć za małe ścigacze. Pozostałe trzy jednostki mogły być ścigaczami rzecznymi typu S, budowanymi dla Flotylli Rzecznej. Jeśli jednak założymy, że ścigacze te były przeznaczone dla Floty (jako okręty przeciwpodwodne lub/i torpedowe), to w grę mogły wchodzić jednostki budowane według zmodyfikowanych planów ścigacza typu S, choć istnieje również możliwość, że były to jednostki budowane na licencji firmy Chantiers Aéronavals Étienne Romano.

 

 

Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 9/2009