Pociski kierowane dla PAK FA
Piotr Butowski
Pociski kierowane
dla PAK FA „pierwszego etapu”
Zestaw uzbrojenia nowego rosyjskiego myśliwca wielozadaniowego PAK FA nadal pozostaje przedmiotem spekulacji, aczkolwiek – wraz z postępami programu – także i w tym temacie pojawia się coraz więcej informacji, które można uznać za wiarygodne.

We wrześniu 2011 r. do Internetu „wyciekło” – nie wiadomo na ile przez przypadek, a na ile w sposób kontrolowany – kilka stron z dokumentacji belki katapultowej UWKU-50, przeznaczonej do podwieszania uzbrojenia w wewnętrznej komorze myśliwca nowej generacji PAK FA (T-50). Istnieją dwie wersje tej katapulty: lekka UWKU-50L dla pocisków, rakiet i bomb o masie do 300 kg oraz uniwersalna UWKU-50U, umożliwiająca podwieszenie ładunku o masie do 700 kg. Masa samej wyrzutni wynosi 80 kg w lekkim wariancie i 117 kg w uniwersalnym. Nowe belki katapultowe dla PAK FA zachowują dwa podstawowe standardy zaczepów do podwieszania taktycznego uzbrojenia lotniczego używane w Rosji: belka UWKU-50L ma zaczepy o rozstawie 1340 mm (podobnie jak popularna belka AKU-170E dla pocisku R-77/RWW-AE), natomiast belka UWKU-50U ma trzy zaczepy, pasujące jednocześnie do obu standardów, 1340 mm i 1540 mm (rozstaw 1540 mm ma dziś np. belka katapultowa AKU-58 dla pocisków Ch-58, Ch-59 i innych). Najciekawsza w ujawnionym dokumencie jest lista uzbrojenia, jakie może być podwieszane pod UWKU-50. Na lekkiej belce przenoszone mają być pociski i bomby: 180, 180PD, 270, 181S i K047. Na belce uniwersalnej dodatkowo można jeszcze podwieszać pociski: D7USzK, 65 i 810. Spróbujmy po kolei rozszyfrować te indeksy.
Izdielije 180 i 180PD
W Rosji funkcjonuje kilka równoległych systemów oznaczeń sprzętu wojskowego, w tym uzbrojenia lotniczego. Typowo, oznaczenia typu „izdielije” (produkt) są jawne. I tak, izdielije 180 to jawne oznaczenie nowego pocisku kierowanego „powietrze-powietrze” średniego zasięgu K-77M, jaki powstaje w biurze konstrukcyjnym Wympieł w Moskwie. Wiadomo, że prace nad K-77M trwają już wiele lat (był on w spisie uzbrojenia jeszcze myśliwca MiG 1.42 dwadzieścia lat temu...), ale jak dotąd istnieje on tylko w postaci makiet. K-77M (izdielije 180) to głęboka modernizacja rakiety R-77 (izdielije 170) z nowym, dwuimpulsowym silnikiem z regulowaną pauzą między impulsami (R-77 ma silnik jednoimpulsowy) oraz ze zmodernizowaną aktywną głowicą samonaprowadzania. Najbardziej widoczną z zewnątrz zmianą, w porównaniu do R-77, jest zamiana sterów kratowych na zwykłe, płaskie stery aerodynamiczne. Główny powód takiej modyfikacji to dążenie do zmniejszenia oporu aerodynamicznego oraz skutecznej powierzchni odbicia pocisku. Boris Obnosow, dyrektor generalny korporacji Taktyczne Uzbrojenie Rakietowe, poinformował podczas sierpniowego salonu MAKS 2011, że pocisk „powietrze-powietrze” średniego zasięgu dla PAK FA (nie wymienił oznaczeń K-77M ani 180) będzie gotowy w 2014 roku, wraz z całym zestawem uzbrojenia PAK FA pierwszego etapu. Kolejny indeks, izdielije 180PD (Powyszennoj Dalnosti, wydłużonego zasięgu) to oznaczenie wersji K-77M z kombinowanym silnikiem rakietowostrumieniowym, zamiast silnika rakietowego na stały materiał pędny, mającej być rosyjskim odpowiednikiem europejskiego Meteora. Prawdopodobnie wojskowe oznaczenie tego pocisku to K-77ME (energetyczny). Silnik strumieniowy znacząco (dwukrotnie) zwiększa zasięg lotu rakiety na małej wysokości. Pociski „powietrze-powietrze” 180 i 180PD nie były jeszcze nigdy prezentowane publicznie.
Izdielije 270
Kolejne dwa z wymienionych typów uzbrojenia – izdielije 270 i izdielije 181S – są indeksowane jedynymi oznaczeniami, jakie były dotychczas nieznane. wysoką dozą prawdopodobieństwa można powiedzieć, że izdielije 270 to indeks nowego pocisku „powietrze-powietrze” średniego zasięgu, mającego w przyszłości zastąpić K-77M. Przemawia za tym kilka faktów. Po pierwsze, wiadomo, że około 2003–2004 roku Wympieł rozpoczął prace nad taką właśnie rakietą dla „drugiego etapu” PAK FA. Po drugie, wszystkie indeksy pocisków „powietrze-powietrze” firmy Wympieł (oprócz eksperymentalnych) mają trzy cyfry, przy czym ostatnia cyfra to „0”. Indeks 270 dokładnie pasuje do tej prawidłowości.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 12/2011