Krzysztof Kubiak

Barcelona budzi w Polsce dwa oczywiste skojarzenia. Pierwsze związane jest ze słynnym, nie tylko na Starym Kontynencie, klubem piłkarskim, czyli Fútbol Club Barcelona zwanym przez kibiców, po prostu Barça. Drugie, to oczywiście dzieła najsłynniejszego katalońskiego architekta i inżyniera Antoniego Gaudiego (1852-1926) z jego sztandarową, nieukończoną pracą, czyli kościołem pokutnym Sagrada Familia (katal. Temple Expiatori de la Sagrada Família

Owe dwa symbole katalońskiej stolicy często przesłaniają fakt, że Barcelona to również arcyważny węzeł komunikacyjny z portem, będącym prawdziwą „morską bramą” północno-wschodniej części Półwyspu Iberyjskiego, a za sprawą sieci autostrad i połączeń kolejowych, również południowej Francji. Obecnie miasto liczy około 1,7 mln mieszkańców, a okręg metropolitalny około 6 mln, co czyni zeń szósty miejski ośrodek Europy.

Korzenie katalońskiego portu sięgają ponad 2000 lat wstecz, czyli czasów, kiedy w miejscu dzisiejszej aglomeracji powstała fenicka kolonia, zajęta później przez Rzymian. Z walorów nadmorskiego położenia miasta korzystali później Wandalowie, Wizygoci i Arabowie, zaś historycznie miasto swój „wiek złoty” przeżywało jako stolica niepodległego Królestwa Aragonii. Kolejną fazę szybkiego wzrostu przyniosła rewolucja przemysłowa wieku XIX. To wtedy Katalonia z Barceloną zyskały miano najbogatszego regionu Hiszpanii, który – mimo rozlicznych dziejowych turbulencji – utrzymuje do dnia dzisiejszego. Dość powiedzieć, że przy ludności rzędu 7,5 mln – PKB regionu to około 200 mld euro (czyli ponad 14% PKB Hiszpanii, dla porównania Polski to 595 mld euro). W Katalonii działa ponad 453 000 rozmaitych podmiotów gospodarczych, co stanowi 14% wszystkich firm zarejestrowanych w Hiszpanii.

Port w Barcelonie dzieli się na trzy główne części: Port Vella (czyli najstarszą część, dawny port miejski) położony najdalej na północ, przylegający do centrum miasta; leżący bardziej na południe port handlowo-przemysłowy, sąsiadujący z miejską strefą industrialną oraz wysunięty najbardziej na południe Port Wolnocłowy (Barcelona Free Port), usytuowany między Barceloną a El Prat (de Llobregat) po prawej stronie delty rzeki Llobregat. Nadmienić należy, że część delty jest obszarem przyrodniczo chronionym, który to status koliduje z planami rozbudowy portu. Łącznie zajmują one około 7,86 km2. Prócz tego, na północ od portu znajdują się dwie kolejne duże mariny: Port Olímpic (wzniesiona na potrzeby letnich Igrzysk Olimpijskich w 1992 roku) oraz Port Fòrum Sant Adrià. 

Pełna wersja artykułu w magazynie MSiO 1-2/2016