Prognozowane wykonanie Planu Modernizacji Technicznej 2013-2022 [2]

Tomasz Dmitruk

Druga część artykułu omawia realizację „Planu Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP na lata 2013-2022” w zakresie 9 pozostałych Programów Operacyjnych oraz najważniejszych zadań realizowanych poza tymi programami. W ramach podsumowania dokonano oceny prognozowanego wykonania finansowego i rzeczowego całego Planu. W artykule pominięto PO „Cyberobronę i narodowa kryptologia” ze względu na brak informacji o jego szczegółowym zakresie i finansowej realizacji.

Modernizacja Wojsk Rakietowych i Artylerii 

W programie zakładano realizację czterech głównych zadań w ramach których Wojska Rakietowe i Artylerii (WRiA) do 2022 roku miały otrzymać: cztery Dywizjonowe Moduły Ogniowe (DMO) kr. Regina 155 mm armatohaubic samobieżnych kr. Krab, trzy DMO wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych kr. Homar, 8 Kompanijnych Modułów Ogniowych (KMO) 120 mm moździerzy samobieżnych kr. Rak oraz 7 radiolokacyjnych zestawów rozpoznania artyleryjskiego kr. Liwiec. Na finansowanie programu zaplanowano wydatkowanie 7,1 mld PLN (7,6% kosztów wszystkich PO). Biorąc pod uwagę podany powyżej zakres i wielkości planowanych zamówień, była to kwota niewystarczająca. Realną wartość planowanego zakresu rzeczowego dla tego programu do 2022 roku można bowiem szacować na co najmniej 11,5 mld PLN (162% planowanego budżetu).

Omawianie programu zacznijmy od zadania o kr. Regina. W PMT założono, że do 2022 roku WRiA otrzymają cztery DMO, każdy w składzie: 24 armatohaubice samobieżne kalibru 155 mm kr. Krab, dwa Wozy Dowódczo-Sztabowe, 9 Wozów Dowódczych, 6 Wozów Amunicyjnych oraz jeden Wóz Remontu Uzbrojenia i Elektroniki.

Program Regina w formie pracy wdrożeniowej realizowany jest od 2008 roku, a jego wykonawcą jest Huta Stalowa Wola S.A. Początkowo podwykonawcą podwozi armatohaubic zostały ZM BUMAR-ŁABĘDY S.A., które w tym celu opracowały Uniwersalne Podwozie Gąsienicowe Nowej Generacji (UPG-NG). W pierwszej fazie projektu wyprodukowano tylko wybrane elementy DMO, w tym m.in. 8 armatohaubic Krab opartych na podwoziu UPG-NG. W dniu 29 czerwca 2012 roku IU podpisał z HSW S.A. aneks do umowy z 2008 roku o wartości 683 mln PLN, obejmujący dostarczenie przez Hutę do końca października 2015 roku kompletnego, pierwszego DMO. Niestety, wiosną 2013 roku ujawniono istotne problemy podwozia UPG-NG. W rezultacie HSW S.A. z aprobatą MON podjęła decyzję o wykorzystaniu do budowy Krabów podwozi importowanych. Na ich dostawcę w grudniu 2014 roku wybrano południowokoreańską firmą Samsung Techwin (obecnie Hanwha Techwin) produkującą armatohaubice K9 Thunder. Pierwszy przedseryjny DMO Regina wyprodukowany z wykorzystaniem podwozia K9 został przekazany wojsku 31 sierpnia 2017 roku.

Kilka miesięcy wcześniej, 14 grudnia 2016 roku na terenie HSW S.A. doszło do zawarcia umowy o wartości 4,649 mld PLN na pozyskanie w latach 2018-2024 czterech kolejnych, seryjnych DMO Regina, w tym trzech do końca 2022 roku. Był to jak dotąd największy w ostatnich latach kontrakt na dostawy sprzętu wojskowego produkowanego przez polski przemysł obronny. W 2019 roku rozpoczęły się dostawy drugie DMO (pierwszego seryjnego), które mają się zakończyć jeszcze w tym roku. Kolejne dwa DMO powinny trafić do WRiA w latach 2020-2022. Pozwoli to w 100% zrealizować cel określony dla tego zadania w PMT.

Drugim istotny zadaniem programu modernizacji WRiA jest zakup 8 KMO 120 mm moździerzy samobieżnych kr. Rak. Pojedynczy moduł ogniowy w docelowej konfiguracji ma się składać z ośmiu 120 mm samobieżnych moździerzy M120K Rak, czterech Artyleryjskich Wozów Dowodzenia (AWD), dwóch Artyleryjskich Wozów Rozpoznania (AWR), trzech Artyleryjskich Wozów Amunicyjnych (AWA) i jednego Artyleryjskiego Wozu Remontu Uzbrojenia (AWRU).

Zakup KMO Rak został podzielony na części, których rozpoczęcie było uzależnione od terminów zakończenia badań kwalifikacyjnych poszczególnych elementów modułu ogniowego, opracowywanych na podstawie pracy rozwojowej.

W pierwszej kolejności 28 kwietnia 2016 roku w Stalowej Woli podpisano umowę o wartości 968,3 mln PLN z konsorcjum firm: HSW S.A. oraz ROSOMAK S.A., na dostawę w latach 2017-2019 dla ośmiu KMO Rak 64 moździerzy M120K oraz 32 egz. AWD. Następnie 28 grudnia 2017 roku w HSW S.A. na podstawie kontraktu o wartości 53 mln PLN zamówiono 8 egz. AWRU. Ich dostawy mają zakończyć się w tym roku. Trzecim zamówionym komponentem były AWA. Kontrakt na zakup 24 egz. tego rodzaju wozów wyceniony na 129,1 mln PLN zawarty został 13 sierpnia br. z terminem realizacji w latach 2019-2020.

Natomiast w przypadku AWR, początkowo zamierzano wykonać je z wykorzystaniem podwozia Żubr 4x4 z AMZ-Kutno S.A., jednak po negatywnie zakończonych badaniach kwalifikacyjnych podjęto decyzje o zmianie podwozia na KTO Rosomak. Stosowny aneks do umowy na pracę rozwojową podpisano w grudniu 2018 roku. Prototyp AWR na nowym podwoziu ma zakończyć badania kwalifikacyjne do 31 sierpnia 2020 roku. Wówczas dopiero będzie możliwe zlecenie dostawy seryjnych AWR.

Dotychczas dostarczono elementy dla 7 KMO Rak. Dostawa ósmego (ostatniego) KMO z umowy z 2016 roku została zaplanowana na IV kwartał tego roku.

Zawarte w PMT zamierzenia dotyczące dostaw modułów Rak powinny zostać do końca 2022 roku wykonane w całości, a prawdopodobnie nawet z nadmiarem, bowiem resort obrony zapowiedział, że w najbliższych miesiącach planuje zamówienie dwóch kolejnych KMO, wykraczając poza plany z grudnia 2012 roku. Ich dostawy powinny być możliwe w latach 2020-2021.    

Trzecim zadaniem programu miało być zawarcie umowy na zakup DMO wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych kr. Homar. W PMT potrzeby polskiej armii w tym zakresie określono na trzy DMO, a w Strategicznym Przeglądzie Obronnym (w perspektywie do 2032 roku) nawet na 9 DMO. Oczekiwano także znaczącego udziału polskiego przemysłu obronnego w realizacji zamówienia, dlatego w 2015 roku na głównego wykonawcę wskazano HSW S.A., a następnie (od 2016 roku) PGZ S.A. i to te firmy negocjowały z zagranicznymi wykonawcami warunki kontraktu. Rozpatrywano przy tym oferty: amerykańską, izraelską i turecką.

W dniu 20 lipca 2018 roku poinformowano, że decyzją ministra Błaszczaka dotychczasowe postępowanie zostanie zakończone i rozpoczną się negocjacje ze stroną amerykańską w celu realizacji zamówienia zgodnie z procedurą FMS (Foreign Military Sales). Jak tłumaczyło MON, przyczyną tej decyzji były m.in. zbyt wysokie „oczekiwania finansowe ze strony potencjalnych wykonawców, w tym zagranicznych, przekraczające środki które MON zabezpieczyło na ten cel w momencie uruchamiania zadania, czyli na początku 2015 roku. W toku prowadzonych negocjacji nie było także możliwe porozumienie co do wszystkich postanowień umowy oraz wymagań dotyczących ochrony podstawowego interesu państwa”. Kolejnym krokiem było wysłanie do rządu Stanów Zjednoczonych zapytania ofertowe na zakup systemu M142 HIMARS, o czym poinformowano 19 października 2018 roku. Dokonano przy tym ograniczenia liczby planowanych do nabycia DMO z trzech do jednego.

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 10/2019