Przygotowanie rejsu czarterowego
Michał Petrykowski
Wykonanie przez linie lotniczą każdego rejsu czarterowego poprzedzone musi być szeregiem prac, mających na celu właściwe przedstawienie klientowi zarówno oferty finansowej, jak i przygotowanie operacyjno-logistyczne. Spróbujmy przybliżyć poszczególne etapy przygotowania nieregularnego rejsu czarterowego, wykonywanego na terenie Europy na przykładzie regionalnej linii lotniczej.
Zaprezentowane poniżej rozwiązania mogą oczywiście różnić się szczegółami i kolejnością ich wykonywania w zależności od przewoźników, niemniej jednak zasadnicze elementy związane z elementami przygotowania operacji, szczególnie te które wymagają spełnienia europejskich przepisów lotniczych związanych z Operacjami zarobkowego transportu lotniczego EASA Part CAT (Commercial Air Transport), wymuszają na przewoźnikach stosowanie większości z opisanych niżej procedur.
Jakiekolwiek prace związane z rozpoczęciem przygotowań do wykonania lotu rozpoczynają się od złożenia przez klienta zapytania o możliwość wykonania lotu na wyznaczonej przez niego trasie. Podstawową informacją podawaną przez zainteresowanego wynajmem samolotu jest oprócz daty, czasu i liczby pasażerów, trasa na jakiej ma być zrealizowany przelot. Pierwszą czynnością jest sprawdzenie, czy operacja lotnicza może być wykonana na lotnisko wskazane przez zamawiającego; ewentualnie konieczny jest wybór lotniska położonego najbliżej miejsca wskazanego przez klienta, jeżeli klient nie określił dokładnie oznaczenia portu.
Istnieje kilka elementów warunkujących możliwość wykonania rejsu do danego portu. Podstawowymi są ograniczenia operacyjne związane z samym lotniskiem. Jeśli dany port został sklasyfikowany przez operatora i znajduje się w części C Instrukcji Operacyjnej (Operations Manual) – oznacza to że został przeprowadzony pełen proces jego sprawdzenia pod względem możliwości wykonania tam operacji lotniczej. W zależności od kategorii lotniska konieczne jest wykonanie (lub też nie) określonych w procedurze czynności (tzw. wprowadzenie załogi, czyli zapoznanie z danym portem przed rejsem, ewentualnie wyznaczenie do rejsu załogi o większym doświadczeniu, wykonanie lotu na symulatorze, etc).
W przypadku, gdy mamy do czynienie z „nowym” dla operatora lotniskiem w pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy spełnia ono wymagania opisane przez linię lotniczą dla danego typu statku powietrznego (czy jest to tzw. lotnisko odpowiednie, którego charakterystyka umożliwia wykonanie operacji lotniczej). Konieczne jest więc potwierdzenie, czy lotnisko dostępne jest dla ruchu cywilnego, czy dysponuje drogą startową (drogami startowymi) o wymaganej długości do startu i lądowania, czy drogi startowe i kołowania mają wymaganą szerokość.
Należy również sprawdzić, czy pasy posiadają wymaganą wytrzymałość dla danego typu statku powietrznego (tzw. PCN – Pavement Classification Number), czy lotnisko dysponuje stanowiskami postojowymi o wymaganych parametrach. W przeszłości zdarzało się na przykład, że ze względu na zbyt małą szerokość dróg kołowania samoloty DHC-8 Q400 były obsługiwane za zgodą portu na zamkniętym na czas postoju samolotu pasie startowym.
Kolejne etapy weryfikacji przydatności lotniska to sprawdzenie, czy dysponuje ono wymaganym wyposażeniem nawigacyjnym, oświetleniem (dla operacji wykonywanych po zmroku), zabezpieczeniem pod względem ochrony. Należy potwierdzić, czy na lotnisku dostępne są służby ruchu lotniczego (ATS), służby pożarnicze i ratownictwa, czy kategoria ochrony pożarowej spełnia wymagania operatora, czy klasa przestrzeni powietrznej jest zgodna z wymaganiami linii, czy lotnisko dostępne jest dla ruchu VFR czy IFR, czy zapewnione są służby celne i graniczne (operacje poza Unią Europejską), czy zapewnione są służby handlingowe, czy dostępne jest paliwo, wyposażenie do odladzania/zabezpieczenia przed oblodzeniem, czy lotnisko jest czynne w przewidywanym czasie wykonywania operacji itp.
Niezwykle ważne jest również sprawdzenie specyficznych procedur dla danego portu. Zdarza się, że bez wymaganych zatwierdzeń, weryfikacji operatora czy nawet lotów testowych (szkolnych) lub ćwiczeń na symulatorze i przedłożenia stosownych dokumentów nie jest możliwe wykonywanie operacji na dane lotnisko (np. Funchal-Madeira w Portugalii), bądź też bez stosownych zatwierdzeń jest możliwe wykonanie rejsu na dane lotnisko, jednak przy znacznie większych minimach – czyli w przypadku gorszych warunków atmosferycznych mamy mniejsze szanse na lądowanie w danym porcie, np. Innsbruck w Austrii. Zdarza się, że wykonanie operacji na lotnisko dodatkowo jest uwarunkowane na przykład modyfikacją samolotu (np. London-City gdzie obowiązuje stroma ścieżka schodzenia – tzw. Steep Approach – wymaga dodatkowych modyfikacji w niektórych typach, jeśli nie są one fabrycznie wprowadzone).
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 6/2016