"Arabska wiosna” we Francji

Johan Franken, Frank van der Avoort

"Arabska wiosna” we Francji

Szare, pochmurne niebo oraz niezwykle zatłoczona przestrzeń powietrzna z licznymi ograniczeniami ruchu lotniczego, gdy zgodnie z doniesieniem samolotu dozoru radiolokacyjnego pojawia się tuzin „wrogich” Mirage 2000, kierujących się w stronę samolotu myśliwskiego F-15 Eagle. Jednocześnie urządzenie ostrzegające przed opromieniowaniem radiolokacyjnym sygnalizuje pilotowi obecność zestawów przeciwlotniczych 9K33 Osa-AK, śledzących swoimi radiolokatorami jego maszynę. Może nie jest to typowy scenariusz dla F-15 Eagle z Sił Powietrznych Arabii Saudyjskiej, ale zwykły dzień międzynarodowy ćwiczeń lotniczych „Green Shield IV”, jakie przeprowadzono w dniach 7-17 kwietnia 2014 r. we francuskiej bazie Nancy-Ochey Base Aérienne 133.

„Green Shield” to ćwiczenia organizowane co dwa lata przez siły powietrzne Francji i Arabii Saudyjskiej. Pierwsze tego rodzaju ćwiczenia przeprowadzono w 2007 r. w Arabii Saudyjskiej. W 2009 r. Arabia Saudyjska wystawiła kontyngent sześciu samolotów myśliwskich F-15 Eagle, które przyleciały do francuskiej bazy Dijon. Natomiast trzecie ćwiczenie pod tym kryptonimem zorganizowano w 2012 r. ponownie w Arabii Saudyjskiej.

W ramach przygotowań do ćwiczeń „Green Shield IV” delegacja z Arabii Saudyjskiej złożyła wizytę we francuskim Dowództwie Obrony Powietrznej i Operacji Powietrznych w Paryżu, gdzie w dniach 22-23 maja 2013 r. przeprowadzono wstępną konferencję planistyczną. W jej trakcie powstały założenia do ćwiczeń „Green Shield IV”, szczegółowe plany ćwiczenia zostały dopracowane w ciągu blisko rocznych przygotowań.

1 kwietnia cztery saudyjskie samoloty transportowe C-130 Hercules wylądowały w bazie Nancy-Ochey, przywożąc sprzęt i personel zabezpieczający. Jeszcze tego samego dnia saudyjskie transportowce wystartowały z powrotem do kraju, by powrócić 3 kwietnia z kolejnym ładunkiem i personelem. Tego samego dnia do Nancy-Ochey we Francji przyleciało także sześć samolotów myśliwskich F-15, po wykonaniu lotu z bazy King Faisal w Arabii Saudyjskiej bez międzylądowania po drodze. F-15 Eagle zaopatrywały się w paliwo w locie z saudyjskich samolotów tankowania powietrznego A-330 MRTT, który zatrzymały się na noc na nieodległym lotnisku w Metzu, w bazie tej wylądował też samolot dyspozycyjny Cessna Citation 550 z Sił Powietrznych Arabii Saudyjskiej.

Było to dla nich skomplikowane przedsięwzięcie – powiedział ppłk Pascal Leroux, pilot samolotu Mirage 2000D, a zarazem koordynator ćwiczeń, zaangażowany w organizację „Green Shield 2014”. Saudyjczycy przebazowali swoje myśliwce do Nancy wraz z 200 osobami personelu, wykorzystując nowe wielozadaniowe samoloty transportowo-tankujące A330 MRTT oraz samoloty transportowe. Aby wszystko zorganizować trzeba było wykonać gigantyczną robotę planistyczną, zarówno po stronie Sił Powietrznych Francji, jak i Arabii Saudyjskiej. Nancy w istocie nie jest najodpowiedniejszym miejscem do przeprowadzenia dużych ćwiczeń, ale udało nam się to zorganizować.

Poza Saudyjczykami, w ćwiczeniu „Green Shield” wziął też udział duży kontyngent brytyjski. W jego składzie wykonywano loty na stacjonujących w tej bazie Mirage 2000D pomalowanych w brązowo-zielony kamuflaż, ale także na Mirage 2000C z Base Aérienne 115 w Orange-Caritat i Mirage 2000-5F z Base Aérienne 116 at Luxeuil-Saint Sauveur, pododdziały ze wszystkich wymienionych baz wzięły udział w ćwiczeniu. W bazie Nancy w czasie ćwiczeń stacjonowały też dwa śmigłowce ratownictwa bojowego EC.725-R Caracal z dywizjonu EH 01.067 z Base Aérienne 120 w Cazaux. Dodatkowo na rzecz ćwiczeń loty wykonywały wielozadaniowe samoloty myśliwskie Rafale B i Rafale C, startując z bazy Nancy, a czasami bezpośrednio z własnej Base Aérienne 113 w St. Dizier. W bardziej skomplikowanych misjach jako samoloty strony przeciwnej występowały odrzutowe samoloty szkolenia zaawansowanego Alpha Jet E z dywizjonu EE02.002 z Base Aérienne 102 w Dijon-Longvic, a ponadto całość zabezpieczały samoloty dozoru radiolokacyjnego E-3F.

Ćwiczenia rozpoczęły się rankiem 7 kwietnia 2014 r. startem dwóch saudyjskich samolotów F-15C Eagle oraz dwóch francuskich Mirage 2000-5F. Pierwsza misja F-15 miała na celu zapoznanie saudyjskich pilotów ze zmienną francuską, wiosenną pogodą oraz procedurami i przepisami dotyczącymi wykorzystania przestrzeni powietrznej. Później w ciągu pierwszego tygodnia wykonywano połączone misje przeciwko francuskim Mirage 2000. Zwykle prowadzono starcia w układzie czterech F-15 przeciwko czterem Mirage 2000, ale także w układzie dwa F-15 z dwoma Mirage 2000 przeciwko dwóm F-15 wraz z dwoma Mirage 2000.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 6/2014