Rakieta Proton

 

 

W 1960 r. władze ZSRR wyraziły zainteresowanie stworzeniem dużej rakiety, zdolnej do wypełniania całego szeregu zadań. Miała ona służyć jako nosiciel ciężkich satelitów, głównie rozpoznawczych i bojowych, bliżej wówczas niezidentyfikowanych załogowych statków kosmicznych, a także jako międzykontynentalny rakietowy pocisk balistyczny, przeznaczony do przenoszenia bardzo dużych ładunków nuklearnych o ekwiwalencie eksplozji przekraczającej 100 megaton TNT! W tym czasie w ZSRR istniały dwa wielkie biura konstrukcyjne, zajmujące się projektowaniem rakiet kosmicznych i rakietowych pocisków balistycznych. Pierwszym było biuro OKB-1 Siergieja Korolowa, miało ono na swym koncie międzykontynentalny rakietowy pocisk balistyczny R-7 oraz rozwijaną na jego bazie rakietę kosmiczną Wostok, a w opracowaniu miało superrakietę księżycową N-1 oraz kolejny międzykontynentalny rakietowy pocisk balistyczny R-9. Natomiast biuro OKB-586, kierowane przez Michaiła Jangiela, miało po stronie aktywów rakietowe pociski balistyczne średniego zasięgu R-12 i R-14 oraz międzykontynentalny rakietowy pocisk balistyczny R-16 i szykowało się do budowy ciężkich strategicznych rakiet bojowych R-36, R-46 i superciężkiej R-56, na bazie których również byłoby można stwopołączone rzyć rakiety kosmiczne, zdolne do umieszczenia na orbicie ładunków cięższych, niż 10 t. Jednak wybór padł na inne biuro, które dotychczas zajmowało się projektowaniem i budowaniem samonaprowadzających się skrzydlatych pocisków rakietowych, które weszły do uzbrojenia Sił Morskich ZSRR. Utworzone w 1953 r. biuro OKB-52 było kierowane przez Władimira Czełomieja, urodzonego w roku 1914 r. w Siedlcach, na terenie ówczesnego Imperium Rosyjskiego. To stosunkowo niewielkie biuro zostało stwopołączone w 1960 r. z OKB-23 Władimira Mjasiszczewa, które z kolei wniosło „w posagu” zakład im. Chruniczewa, zajmujący się produkcją ciężkich konstrukcji lotniczych. Nie bez znaczenia był fakt, że w biurze Czełomieja znalazł zatrudnienie młody inżynier Siergiej Chruszczow – syn ówczesnego przywódcy ZSRR, Nikity Chruszczowa. Trzeba jednak bezstronnie przyznać, że zaproponowana przez Czełomieja rakieta uniwersalna UR-500 (Uniwersalnaja Rakieta) o masie startowej rzędu 500 ton była bardzo solidna.