Rosyjski przemysł lotniczy w 2018 roku. Dostawy samolotów i śmigłowców wojskowych dla własnych sił zbrojnych oraz na eksport
Tomasz Kwasek
W 2018 roku do rosyjskich sił powietrznych WWS (Wozduszno-Wojennyje Siły) podporządkowanych dowództwu Sił Powietrzno-Kosmicznych – WKS (Wozduszno-Kosmiczeskie Siły) i lotnictwa morskiego marynarki wojennej – MA WMF (Morskaja Awiacja Wojenno-Morskowo Fłota) własny przemysł lotniczo-kosmiczny dostarczył ponad 140 nowych samolotów i śmigłowców. Jest to mniej o ponad 40 procent w stosunku do najlepszego 2014 roku, a tendencja spadkowa jest obserwowana już od kilku lat. Zmniejszenie tempa dostaw potwierdziło się również w projekcie obowiązującego w kolejnym okresie programowania i nadal nieujawnionego Państwowego Programu Uzbrojenia na lata 2018-2017 – GPW 2018-2027 (Gosudarstiwiennaja Programma Worużenia na 2018-2027 god).
MiG-31
W 2018 roku realizowano dostawy myśliwców MiG-31BM/BSM zmodernizowanych przez Niżnogrodzki Zakład Produkcji Lotniczej Sokoł (Niżniegorodzkij Zakład Produkcji Lotniczej Sokoł), stanowiący część Rosyjskiej Korporacji Produkcji Lotniczej MiG – RSK MiG (Rosijska Samoletostoitielnaja Korporacja MiG). Według dostępnych danych w ubiegłym roku odebrane miało być 14 unowocześnionych maszyn. Samoloty trafiły do 712. Lotniczego Pułku Myśliwskiego – IAP (Istriebitielnoj Awiacjonnoj Połk) z lotniska Perm i 764. IAP z bazy Kansk – obie jednostki podporządkowane 21. Mieszanej Dywizji Lotniczej 14. Armii Sił Powietrznych i Obrony Powietrznej Centralnego Okręgu Wojskowego – oraz do 865. IAP z lotniska Jelizowo podporządkowanego dowództwu Floty Oceanu Spokojnego WMF. Kontrakt na modernizację 53 samolotów do standardu MiG-31BM/BSM w latach 2016-2018 rosyjski resort obrony podpisał z RSK MiG w listopadzie 2014 roku, a samoloty przekazane w zeszłym roku były ostatnimi w ramach tej partii. Prace obejmują modernizację systemu radiolokacyjnego do wersji S-800AM Zasłon-AM z radiolokatorem RP-31AM (N007AM) z nowym procesorem sygnałowym Bagiet-55.06.08, montaż odbiornika systemu nawigacji satelitarnej A737, dodatkowej radiostacji R-800Ł1 oraz wielofunkcyjnych wyświetlaczy w kabinach załogi. Zmodernizowane samoloty mogą przenosić nowe pociski powietrze-powietrze R-37M, R-73K/Ł i R-77-1. Planowane jest przeprowadzenie kolejnych modyfikacji w zmodernizowanych maszynach, w tym wprowadzenie nowego systemu sterowania KSU-31M.
Jak poinformowano oficjalnie 10 samolotów myśliwskich MiG-31DZ dostosowano do przenoszenia pocisków rakietowych powietrze-ziemia Ch-47M2 kompleksu rakietowego Kindżał. Szczegółowe dane na temat liczby planowanych do przebudowy płatowców oraz terminów ich dostaw nie zostały ujawnione. Zmodyfikowane w ostatnich kilkunastu miesiącach maszyny, które otrzymały oznaczenie MiG-31K (izdielje 08), mają zdemontowany system radiolokacyjny Zasłon. Zamontowano układ zarządzania pociskiem i system kierowania ogniem, a dane o celu są przekazywane ze stanowiska dowodzenia za pomocą zabudowanego systemu łączności. Wprowadzono zmiany w układzie sterowania silnikami, a z uwagi na montaż pod kadłubem pojedynczego węzła dla pocisku Ch-47M2 usunięto wyrzutnie AKU-410-1 dla pocisków rakietowych R-33S/R-37. Według danych na koniec ubiegłego roku wszystkie MiG-31K znajdowały się w 929. Państwowym Ośrodku Prób w Locie (Gosudarstwiennyj Ljotno-Ispitatielnyj Centr imieni W. P. Czkałowa) na lotnisku w Achtubińsku w obwodzie astrachańskim.
Obecnie siły zbrojne Rosji dysponują około 130 samolotami MiG-31 wszystkich wersji w stanie zdatnym do lotu, kolejne 140 płatowców znajduje się w tzw. długotrwałym przechowywaniu. Około połowa z pozostających w składowaniu maszyn znajduje się w 514. Lotniczym Zakładzie Remontowym w Rżewie, który w poprzednich latach realizował prace modernizacyjne przy części samolotów, pozostałe w zakładzie Sokoł lub na lotniskach jednostek operacyjnych wyposażonych w różne wersje MiG-31. Planowane jest odtworzenie kolejnych jednostek myśliwskich, prawdopodobnie jednymi z pierwszych będą 174. IAP na lotnisku Monczegorsk w Obwodzie Murmańskim oraz 530. IAP w bazie Czugujewka w Kraju Primorskim. Sformowanie nowych pułków umożliwia spora liczba przechowywanych maszyn, które mogą być wyremontowane i zmodernizowane. W związku z tym spodziewane jest zawarcie nowej umowy na modernizację kolejnych samolotów tego typu, w tym w wersjach przechwytującej, uderzeniowej z pociskiem Kindżał i „najnowszej” przeciwsatelitarnej.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 3/2019