RPD vs. RPD

Medard Starzycki

RPD wzór 1944 (ros. РПД, Ручной Пулемет Дегтярева) to radziecki ręczny karabin maszynowy konstrukcji Wasilija Diegtiariowa. Prace nad tym modelem rozpoczęły się już w 1942 r. i miał on zastąpić wysłużony model DP z charakterystycznym talerzowym magazynkiem o pojemności 49 nabojów (w praktyce 47). Ponieważ w tym samym czasie opracowano też nowy rodzaj amunicji (nabój pośredni 7,62 mm × 39 wzór 43) RPD został już zaprojektowany w nowym kalibrze. Karabin wszedł do uzbrojenia Armii Radzieckiej w 1949 roku.

Ze względu na wysokie koszty produkcji i wysoką awaryjność kariera RPD w Armii Radzieckiej nie była długa i w latach 60. XX wieku został on zastąpiony przez RPK (ros. РПК, Ручной Пулемёт Калашникова). Nadal jednak wiele egzemplarzy RPD można znaleźć w magazynach armii rosyjskiej oraz w wielu innych armiach krajów byłego bloku wschodniego. Znaleźć go też można w Chinach, gdzie licencyjnym odpowiednikiem RPD jest ręczny karabin maszynowy Type 56. Jak na ówczesne lata przystało RPD był także produkowany w Polsce przez Fabrykę Broni w Radomiu oraz znalazł się na wyposażeniu Wojska Polskiego, a do do lat 80, ubiegłego wieku zalegał jeszcze w magazynach Obrony Cywilnej.

RPD w świecie

RPD używany był jednak nie tylko przez siły zbrojne Związku Radzieckiego i jego sojuszników. Podczas wojny w Wietnamie używały go m.in. działające głęboko na tyłach przeciwnika oddziały rozpoznawcze MACV-SOG w wersji z upiłowaną, w polowym warsztacie, lufą. W USA w dalszym ciągu cieszy się popularnością wśród kolekcjonerów i strzelców. Ze względu na zapisanie się w historii licznych konfliktów zbrojnych na świecie, RPD znalazło swoje miejsce również w popkulturze. Zobaczyć można go więc w takich filmach jak legendarny „Snajper” z Tomem Berengerem w roli głównej, „Łzy słońca”, „Hitman” oraz „Strzelec”. Strzelano zeń do Jamesa Bonda w „Goldeneye”, mierzył z niego Mel Gibson w „Byliśmy żołnierzami”, obecny był również na planie filmowym „Za linią wroga”. Uważny widz wypatrzy ten model również na samochodzie Ludożercy w trzeciej części “Mad Max: Na drodze gniewu”. RPD znają także miłośnicy takich gier jak „Call of duty: Black Ops II”, „Survarium” i „Max Payne 3”.

Pełna wersja artykułu w magazynie Strzał 12/2016