Siły Powietrzne Indii. Część II
Leszek A. Wieliczko
Indyjskie Siły Powietrzne mają około 1900 samolotów, śmigłowców i bezzałogowych statków powietrznych produkcji radzieckiej, rosyjskiej, francuskiej, brytyjskiej, szwajcarskiej, słoweńskiej, amerykańskiej, brazylijskiej, izraelskiej i indyjskiej (zarówno własnej, jak i licencyjnej). Wiele z nich to przestarzałe maszyny, mające ponad 30, 40 i więcej lat, ale są też zmodernizowane oraz zupełnie nowe, dopiero niedawno przyjęte do służby. Nawet tak wielka liczba i różnorodność statków powietrznych nie zaspokaja jednak wszystkich potrzeb operacyjnych IAF. W najbliższych latach można więc spodziewać się kolejnych zakupów, zwłaszcza że kilka programów zostało już zatwierdzonych do realizacji przez rząd.
Najliczniejszymi, podstawowymi samolotami bojowymi Indyjskich Sił Powietrznych są dwusilnikowe, dwumiejscowe Su-30MKI (w kodzie NATO: Flanker-H). Indie zainteresowały się rosyjskimi myśliwcami Su-30K już w 1994 roku. Pierwszy kontrakt na 40 egz. (osiem Su-30K i 32 Su-30MKI) podpisano 30 listopada 1996 roku. Ponieważ w tym czasie ostateczna konfiguracja wersji MKI nie była jeszcze gotowa, dwa lata później, 18 grudnia 1998 roku, Hindusi dokupili 10 egz. Su-30K. Z kolei 28 grudnia 2000 roku zawarli kontrakt na produkcję licencyjną w zakładach Hindustan Aeronautics Limited (HAL) co najmniej 140 egz. Su-30MKI. 10 października 2007 roku indyjski rząd zamówił w HAL kolejnych 40 egz., a 24 grudnia 2012 jeszcze 42. W międzyczasie Hindusi zwrócili Rosjanom 18 egz. Su-30K, a w ich miejsce w lutym 2007 roku kupili w Rosji 16 egz. Su-30MKI. Wliczając dwa egzemplarze dostarczone przez Rosjan jako wzorce do produkcji licencyjnej, Indie kupiły więc łącznie 272 egz. Su-30MKI, z czego 222 zostały zbudowane na licencji w HAL.
Dostawy 32 egz. Su-30MKI z Rosji trwały od sierpnia 2002 do grudnia 2004 roku. Ponadto w latach 2004–2007 Rosjanie dostarczyli jeszcze dwa kompletne samoloty wzorcowe i 26 egz. w postaci kompletu części do montażu. Pierwszy Su-30MKI zmontowany w HAL został oblatany 1 października 2004 roku. Produkcja w Indiach zakończyła się w styczniu 2021 roku. Od września 2002 roku w Su-30MKI wyposażono 13 eskadr. Kilka egzemplarzy otrzymał także TACDE. Stacjonująca w Tańdźawur AFS w stanie Tamilnad No. 222 Squadron jest pierwszą eskadrą, której Su-30MKI zostały uzbrojone w naddźwiękowe pociski manewrujące powietrze–ziemia/woda dalekiego zasięgu BrahMos-A. W trakcie służby doszło do co najmniej 11 wypadków (ostatni wydarzył się 8 sierpnia 2019 roku), więc obecnie IAF mają około 260 egz. Su-30MKI.
2 lipca 2020 roku Ministerstwo Obrony ogłosiło publicznie plan zakupu nowych samolotów bojowych w celu uzupełnienia strat, w tym 12 egz. Su-30MKI za około 1,45 mld dolarów. Ponadto od 2012 roku Hindusi rozważają modernizację awioniki wszystkich Su-30MKI do standardu nazywanego roboczo Super 30 lub Super Suchoj. Chodzi przede wszystkim o instalację radaru z anteną z aktywnym skanowaniem elektronicznym (Active Electronically Scanned Array, AESA), nowego czujnika optoelektronicznego, komputerów pokładowych, monitorów w kokpitach, wyświetlacza przeziernego (Head-Up Display, HUD), celownika nahełmowego, radiowysokościomierza, łącza wymiany danych taktycznych oraz systemów łączności, nawigacji i samoobrony (walki elektronicznej). Większość urządzeń ma być produkcji indyjskiej. Mimo upływu lat program modernizacji wciąż jednak znajduje się w fazie planowania.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 5/2021