Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych


Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński


 

 

 

 

Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych

 

(część I)

 

 

 

Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych pozostają najsilniejszym lotnictwem wojskowym na świecie i są wyznacznikiem możliwości bojowych dla wielu innych państw świata. Obecnie w US Air Force zachodzą wielkie zmiany, mające przygotować je do przeciwdziałania zagrożeniom dwudziestego pierwszego wieku oraz wykorzystania najnowszych dostępnych technologii, do efektywnego współdziałania z innymi rodzajami sił zbrojnych w zapewnianiu bezpieczeństwa militarnego Stanów Zjednoczonych i państw sojuszniczych. US Air Force jest narzędziem o globalnym oddziaływaniu, które ma wielki wpływ na całe światowe środowisko bezpieczeństwa.

 

USAF, powstałe 18 września 1947 r., stoją obecnie przed bardzo trudnymi wyzwaniami. W przeciwieństwie do przejrzystego i klarownego okresu zimnej wojny, współczesny świat stał się w sferze bezpieczeństwa bardzo nieprzewidywalny i wielopłaszczyznowy. Podobnie jak całe amerykańskie siły zbrojne USAF muszą być przygotowane na przeciwdziałanie różnorodnym zagrożeniom, w szerokim spektrum typów konfliktów zbrojnych i sytuacji kryzysowych, na całym świecie. Aby dostosować je do obecnych i przewidywanych przyszłych zagrożeń, w rozwoju koncepcji i doktryny użycia USAF zdecydowano się zastosować analizę wartościującą, zwaną Value Model of Thinking. Polega ona na ocenie poszczególnych koncepcji prowadzenia działań wojennych oraz odpowiadających im systemów walki pod względem ich przydatności i efektywności w przeciwdziałaniu danej grupie zagrożeń. Stosując analizę wartościującą, specjalna rada przy Departamencie Obrony USA, Joint Requirements Oversight Council pod kierunkiem adm. Williama A. Owensa, opracowała wymagania stawiane przed siłami zbrojnymi, na podstawie których poszczególne rodzaje sił zbrojnych, bazując na swoich zadaniach, opracują własny model funkcjonowania, także metodą analizy wartościującej poszczególnych koncepcji działania i odpowiadających im systemów walki.

Określono, że USA do 2025 r. będą potrzebowały następujących możliwości militarnych: użycie siły (Force Application) poprzez połączone zdolności uderzeniowe i możliwość prowadzenia szybkich działań manewrowych na lądowym teatrze działań wojennych, potęgowanie siły (Force Enhancement), poprzez mobilność strategiczną, obecność w zamorskich zapalnych rejonach świata, możliwości w zakresie rozpoznania i zbierania informacji oraz możliwości sprawnego dowodzenia i zdobywania przewagi informacyjnej, kontrola przestrzeni powietrzno-kosmicznej (Aerospace Control), poprzez ochronę sił w czasie przerzutu, panowanie w powietrzu oraz odstraszanie bronią masowego rażenia, a także wsparcie użycia siły (Force Support), a w tym utrzymywanie gotowości bojowej oraz przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia.

Na podstawie narodowego modelu potrzebnych możliwości militarnych, stosując metodę analizy wartościującej, USAF wypracowały własny model potrzeb militarnych w zakresie dominacji w przestrzeni powietrznej, kosmicznej i cybernetycznej (Aero/Cyber/ Space Control & Exploitation). Po pierwsze, są to możliwości w zakresie użycia siły w skali globalnej (Global Power), a w skład tego wchodzą: kontrolowanie przestrzeni powietrzno-kosmicznej (Aerospace Control), a w tym przeciwdziałanie zagrożeniom z powietrza, zagrożeniom z kosmosu oraz zagrożeniom w cyberprzestrzeni (Counter-Air, Counter-Space i Counter-Info), powietrzne możliwości uderzeniowe (Aerospace Attack), a w tym atak strategiczny, lotnicza izolacja i bliskie wsparcie lotnicze (Strategic Attack, Air Interdiction i Close Air Support). Po drugie określono, że są konieczne możliwości w zakresie globalnej mobilności (Global Mobility), a w tym strategicznego transportu i przerzutu sił (Air Mobility), mobilności kosmicznej (Space Mobility) i zaopatrywania sił na całym świecie (Aerospace Replenishment). Zwraca uwagę nacisk na rozwój możliwości kosmicznych, w tym dość perspektywiczne tworzenie możliwości transportu kosmicznego, na razie chyba w dość odległej perspektywie. Kolejna grupa możliwości, to globalna świadomość sytuacyjna (Global Awareness), a w tym możliwości w zakresie sieciocentrycznego dowodzenia i kierowania (C4 – Command, Control, Communication, Computerization), możliwości w zakresie zbierania i obróbki informacji (Intelligence), możliwości w zakresie prowadzenia nawigacji i pozycjonowania (Navigation & Positioning), możliwości w zakresie zabezpieczenia meteorologicznego (Weather Service), możliwości w zakresie rozpoznania (Reconnaissance) i obserwacji przestrzeni powietrznej oraz kosmicznej (Surveillance). I wreszcie ostatnia grupa możliwości to utrzymanie gotowości bojowej (Readiness & Sustainment), co zostało podzielone na dwie podgrupy: wsparcie sił (Force Support) i przygotowanie sił (Force Preparation). Wsparcie sił obejmuje logistykę (Logistics), zabezpieczenie działań (Operations Support), wsparcie kosmiczne (Space Support) oraz wsparcie bojowe i ratownictwo lotnicze Combat Support & Air Rescue). W ramach przygotowania sił planuje się rozwijanie możliwości w zakresie nauczania (Education), szkolenia (Training), oceniania i sprawdzania (Evaluation & Assessment) oraz przygotowania do działań sojuszników (Allied Preparation).

Ocena przydatnych do wypełniania tych zadań systemów odbywa się poprzez ocenę ich wartości pod kątem efektywności bojowej, przy czym systemy wyposażenia podzielono na statki powietrzne, w tym załogowe i bezzałogowe, statki kosmiczne, statki powietrzno-kosmiczne, uzbrojenie bazowania powietrznego i naziemnego, uzbrojenie bazowania kosmicznego, systemy informacyjne indywidualne i zbiorowe oraz inne systemy wyposażenia.


Zadania US Air Force
Obecne zadania USAF zawarto w dokumencie „United States Air Force Posture Statement 2011” oraz w najnowszej doktrynie działania, „Air Force Doctrine Document 1” (AFDD-1), zatwierdzonym przez sekretarza Sił Powietrznych 14 października 2011 r. W tym ostatnim dokumencie zawarto wskazówki co do funkcjonowania sił powietrznych, zwłaszcza na wypadek konfliktu zbrojnego. Zdefiniowano tu też nieprzetłumaczalne angielskie słowo airpower, które można określić jako użycie siły z powietrza, a które według AFDD-1 oznacza: projekcję siły militarnej poprzez zdominowanie i wykorzystanie przestrzeni powietrznej, kosmicznej i cybernetycznej, dla osiągnięcia celów militarnych na poziomie strategicznym, operacyjnym i taktycznym. W doktrynie napisano, że dzięki swoim właściwościom użycie siły z powietrza (airpower) może zapewnić: zdobycie i utrzymanie inicjatywy, narzucenie własnych warunków prowadzenia bitwy, narzucenie tempa operacji, lepsze uprzedzanie działań nieprzyjaciela poprzez obserwację z powietrza oraz wykorzystanie pojawiających się okazji do zwycięstwa na poziomie strategicznym, operacyjnym i taktycznym, a wszystko to poprzez efektywne użycie przestrzeni powietrznej, kosmicznej, spektrum elektromagnetycznego i czasu.

W AFDD-1 przypomniano główne zasady prowadzenia wojny: jedność dowodzenia, celowość, inicjatywa, koncentracja, mobilność, ekonomia sił, bezpieczeństwo działania, sił i informacji, zaskoczenie i prostota, a także dodatkowe zasady: jedność wysiłku, samoograniczenie się w użyciu siły, zdolność do długotrwałego wysiłku i utrzymanie wywalczonych zdobyczy oraz legitymacja międzynarodowa prowadzonych działań. Dodatkowo dodano zasady użycia sił powietrznych, takie jak: scentralizowane dowodzenie i zdecentralizowanie wykonanie, elastyczność i uniwersalność, wykorzystanie efektu synergii (czyli dodatkowego efektu sumy działań różnych środków walki funkcjonujących jako system), ciągłość działań, koncentracja wysiłku, prawidłowe określenie priorytetów i zbalansowanie różnych działań.

Główne funkcje (Core Functions) USAF to: strategiczne odstraszanie jądrowe, walka o przewagę w powietrzu, w kosmosie i w cyberprzestrzeni, dowodzenie i kierowanie, zintegrowane rozpoznanie i pozyskiwanie informacji w skali globalnej, globalny atak precyzyjny, działania specjalne, szybka mobilność w skali globalnej, ratownictwo lotnicze, agresywne wsparcie działań, budowa partnerstwa.

 

 

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 3/2013

Wróć

Koszyk
Facebook
Twitter