Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński
Służba Ruchu Lotniczego
Sił Zbrojnych RP – czas zmian
Wojskowy ruch lotniczy to bardzo mało znany obszar aktywności lotniczej. Specyfika działań wojskowych statków powietrznych powoduje, że kierowanie ich ruchem w przestrzeni powietrznej jest dość skomplikowane, a przy tym znacznie wykracza poza ramy wszelkich możliwych cywilnych regulacji i zasad, w tym przepisów Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego – ICAO (International Civil Aviation Organization). Dlatego wojskowa służba ruchu lotniczego codziennie zmierza się z wyzwaniami, które są całkowicie obce cywilnym kontrolerom ruchu lotniczego.
Wojskowy ruch lotniczy to bardzo mało znany obszar aktywności lotniczej. Specyfika działań wojskowych statków powietrznych powoduje, że kierowanie ich ruchem w przestrzeni powietrznej jest dość skomplikowane, a przy tym znacznie wykracza poza ramy wszelkich możliwych cywilnych regulacji i zasad, w tym przepisów Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego – ICAO (International Civil Aviation Organization). Dlatego wojskowa służba ruchu lotniczego codziennie zmierza się z wyzwaniami, które są całkowicie obce cywilnym kontrolerom ruchu lotniczego.
Dziś wiele mówi się o konieczności pełnego wdrożenia przepisów ICAO, dotyczących kontroli ruchu lotniczego w wojskowym ruchu lotniczym. Mamy tu na myśli regulacje i zasady zawarte w serii publikacji Air Traffic Management (ATM), w tym Standards and Recommended Practices (SARP), Procedures for Air Navigation Services (PANS) oraz podręczniki w ich skład wchodzące. Jednakże zmuszenie, by wojskowe służby ruchu lotniczego w Polsce całkowicie podporządkowały się przepisom ICAO, jest po prostu niemożliwe. Nie tylko w Polsce, ale na całym świecie, lotnictwo wojskowe wykorzystuje regulacje i zasady ICAO, gdzie tylko jest to możliwe, ale poza tym wykonuje loty według własnych uregulowań, uwzględniających wojskową specyfikę. Wynika to przede wszystkim z faktu, że lotnictwo wojskowe prowadzi szkolenie taktyczno-bojowe, w tym z użyciem lotniczych środków bojowych (rakiety, bomby, działka), wykonuje loty w formacjach itp. Takich lotów na cywilnych statkach powietrznych się nie robi, cywilne przepisy więc po prostu tego nie regulują. Obecnie na czele Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP (SRL SZ RP) stoi płk dypl. pil. Cezary Wasser. Podlega on dowódcy Sił Powietrznych, ale sprawuje nadzór merytoryczny nad działalnością całej wojskowej służby ruchu lotniczego, czyli poza pracownikami Szefostwa SRL SZ RP, spośród których ponad połowa pracuje w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej Ośrodek Zarządzania Przestrzenią Powietrzną Polska (PAŻP AMC Polska), także nad pracą służb ruchu lotniczego siedemnastu wojskowych portów lotniczych.
Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 9/2009