Sowieci nie wchodzą, czyli… i tak klęska

Norbert Bączyk

Nakładem wydawnictwa Fronda ukazała się w tym roku książka autorstwa Tymoteusza Pawłowskiego Sowieci nie wchodzą. Polacy mogli wygrać w 1939 roku. Fakty, a nie historia alternatywna. Ponieważ pobocznie zajmuję się badaniami nad Wojskiem Polskim okresu międzywojennego i przebiegiem kampanii 1939 roku, zaś moim głównym obszarem zainteresowań naukowych jest historia Wehrmachtu, Redakcja „Techniki Wojskowej Historia” zwróciła się do mnie z prośbą o jej zrecenzowanie.

Tymoteusz Pawłowski, który przeszło dekadę temu uzyskał tytuł naukowy doktora historii pracą, wydaną następnie drukiem jako Armia marszałka Śmigłego. Idea rozbudowy Wojska Polskiego 1935–1939, napisał jak dotąd co najmniej kilka książek i kilkadziesiąt artykułów naukowych i popularnonaukowych. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się głównie na Wojsku Polskim okresu międzywojennego oraz uwarunkowaniach wybuchu II wojny światowej i działaniach w 1939 roku. To – zdawałoby się – dobre rekomendacje, jednak wcześniejsze, znane mi publikacje tego autora, w tym wydany drukiem doktorat, spotykały się wielokrotnie z – w mojej ocenie w pełni uzasadnioną – krytyką. Osią owej krytyki były zarzuty o swobodne podejście autora do faktów, brak należytego udokumentowania przedstawianych tez, liczne błędy faktograficzne i warsztatowe, wreszcie iż Wojsko Polskie przedstawione jest w pracach Tymoteusza Pawłowskiego nie z punktu widzenia obiektywnego historyka, lecz tegoż wojska apologety (tymczasem jak celnie zauważył niegdyś Fryderyk Nietzsche, przekonania są jeszcze większym wrogiem prawdy niż oczywiste kłamstwa). Dodatkowo szereg opinii wyrażanych przez tego autora w popularnonaukowych publikacjach, uznawanych jest przez wiele osób o podobnych zainteresowaniach za fałszywe i bałamutne.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia numer specjalny 6/2020