Siły Powietrze RP AD 2011

Obrona macierzystego terytorium kraju wiąże się z integracją naszego systemu obronnego z systemem kolektywnej obrony w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego oraz z polityczno-ekonomiczną integracją w ramach Unii Europejskiej. Dzięki temu Polska może utrzymywać mniejsze siły zbrojne – poniżej poziomu samowystarczalności obronnej, wydając na nie mniej pieniędzy, by nie hamować rozwoju kraju w innych sferach. Brakujące siły, środki i możliwości obronne są uzupełniane przez sojuszników, dzięki czemu zachowujemy zdolność do obrony, wykorzystując fakt przynależności do NATO i realnej integracji naszego systemu obronnego z systemem obrony stworzonym w układzie sojuszniczym. Jednocześnie jednak trzeba mieć świadomość, że przynależność do NATO nie rozwiązuje wszystkich problemów. Przede wszystkim Polska samodzielnie musi być zdolna do utrzymania przewagi powietrznej nad własnym terytorium w przypadku zbrojnej agresji innego państwa. Utrata przewagi powietrznej uniemożliwi bowiem rozmieszczenie sił wzmocnienia NATO – tak dodatkowych sił lotniczych na polskich lotniskach, jak też i sojuszniczych sił lądowych na ziemi. W takiej sytuacji kolektywny system obrony będzie po prostu bezradny. Dlatego właśnie narodowy system obrony powietrznej ma kluczowe znaczenie dla obronności państwa. Głównym zdaniem Sił Powietrznych jest zapewnienie obrony przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej i dlatego właśnie stanowią one fundament systemu obrony państwa. System obrony powietrznej Polski jest funkcjonalnie związany ze zintegrowanym systemem obrony powietrznej NATO. Utrzymuje stałą gotowość do przeciwdziałania naruszeniom przestrzeni powietrznej, odparcia agresji przeciwnika powietrznego i osłabienia jego potencjału bojowego. W okresie kryzysu i wojny Siły Powietrzne, obok zadań osłonowych, zapewniają wsparcie Wojskom Lądowym i Marynarce Wojennej. Wsparcie Wojsk Lądowych stwarza im korzystne warunki do wykonywania zadań w ramach działań na ziemi – dzięki efektywnemu wsparciu z powietrza radykalnie wzrastają ich możliwości ogniowe, a dzięki osłonie z powietrza oraz taktycznemu transportowi lotniczemu, rosną możliwości manewrowe. Ze względu na charakter zagrożeń, położenie geostrategiczne państwa i specyfikę zadań obronnych, Siły Powietrzne są traktowane priorytetowo w planach modernizacji i rozwoju Sił Zbrojnych RP. Reformowanie wojska pod kątem dostosowania go do operacyjnych i strategicznych wymogów współczesności napotyka wiele przeszkód, związanych głównie z możliwościami ekonomicznymi państwa.

W czasie pokoju zadaniem Sił Powietrznych jest kontrola polskiej przestrzeni powietrznej, monitoring ruchu powietrznego i reagowanie na naruszenia granic powietrznych Polski, w tym przeciwdziałanie niepożądanym wtargnięciom przez obce statki powietrzne oraz przeciwdziałanie aktom powietrznego terroryzmu. Ponadto Siły Powietrzne muszą utrzymywać odpowiedni poziom gotowości bojowej, co wiąże się z utrzymaniem dyżurnych służb operacyjnych, na bieżąco monitorujących rozwój sytuacji, utrzymanie określonych dyżurów bojowych we wszystkich rodzajach wojsk i służb Sił Powietrznych, utrzymanie sprawności całego uzbrojenia i sprzętu na wymaganym poziomie, wyszkolenie i doskonalenie zdobytych przez personel umiejętności w ramach codziennych treningów, a także ćwiczeń w układzie narodowym i sojuszniczym oraz okresowych sprawdzeń stanu gotowości bojowej. Utrzymanie wymaganego stanu gotowości bojowej gwarantuje udział Sił Powietrznych w odstraszaniu konwencjonalnym, poprzez zademonstrowanie możliwości odparcia agresji, gotowości do tego oraz groźby zadania poważnych strat potencjalnemu napastnikowi, których nie rekompensowałyby ewentualne korzyści odniesione z dokonania agresji. Siły Powietrzne są też obarczone zadaniami związanymi z reagowaniem kryzysowym. Kryzys to stan zagrożenia, wymagający natychmiastowego reagowania, by nie dopuścić do niekorzystnego rozwoju sytuacji. Kryzysy, o których mowa, mogą mieć podłoże militarne lub niemilitarne. Kryzys o podłożu militarnym to stan zagrożenia wojennego, wynikający z radykalnego wzrostu napięcia w stosunkach międzynarodowych, kierowania gróźb użycia siły militarnej przeciwko Polsce lub jej sojusznikom, gromadzenie wojsk, uzbrojenia i sprzętu przygotowywanych do potencjalnej napaści zbrojnej. Z punktu widzenia militarnego, reagowanie na taki kryzys polega na podjęciu wspólnych działań, w celu przejścia do wyższego stanu gotowości bojowej, na prewencyjnym rozmieszczeniu sił sojuszniczych na zagrożonym terytorium i przeprowadzeniu demonstracji siły. Wspomnianym działaniom powinny towarzyszyć przedsięwzięcia polityczne, informacyjne i ekonomiczne. Tutaj Siły Powietrzne muszą być gotowe na przyjęcie sojuszniczych sił wzmocnienia na własnym terytorium i zapewnienie im osłony z powietrza, a także udzielenia wsparcia radionawigacyjnego i logistycznego przybywającym do Polski statkom powietrzny bądź też muszą być gotowe do wydzielenia kontyngentu lotniczego (lub innego, na przykład ze składu Wojsk Obrony Przeciwlotniczej) na zagrożone terytorium sojusznicze. W przypadku reagowania na kryzysy o podłożu niemiltarnym (klęski żywiołowe, katastrofy przemysłowe, duże wypadki komunikacyjne), Siły Powietrzne wydzielają siły i środki do ratownictwa i likwidacji skutków klęsk żywiołowych oraz katastrof przemysłowych, bądź – najczęściej – do zabezpieczenia działań innych służb biorących udział w procesie likwidacji ich skutków.