Trójczęstotliwościowa stacja hydrolokacyjna SHL-101/T
Tomasz Grotnik
Trójczęstotliwościowa stacja hydrolokacyjna
SHL-101/T
Marynarka Wojenna priorytetowo traktuje zagadnienia związane z walką minową, niezależnie od rozwoju i zmian zagrożeń na morzu. Problemy narastające wokół działań związanych z wykrywaniem, lokalizacją oraz klasyfikacją niebezpiecznych obiektów zalegających na dnie, charakteryzujących się do tego obniżoną „siłą celu”, zmuszają do wprowadzania nowoczesnych rozwiązań technicznych dających przewagę nad tego rodzaju zagrożeniem. Przeszło ćwierćwiecze doświadczenia, jakie ma za sobą Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej S.A. w zakresie projektowania systemów hydrolokacyjnych dla MW, pozwoliło na opracowanie nowoczesnej podkilowej, szerokopasmowej, trójczęstotliwościowej stacji hydrolokacyjnej wysokiej rozdzielczości typu SHL- 101/T. Urządzenie zapewnia wykrywanie, lokalizację i klasyfikację nowoczesnych min morskich oraz innych obiektów podwodnych leżących na dnie lub zawieszonych w toni wodnej, szczególnie w trudnych warunkach hydrometeorologicznych występujących w obszarze Bałtyku Południowego.
Kryptonim Skowron
Badania naukowe i prace rozwojowe nad stacją hydrolokacyjną zdolną przeciwdziałać współczesnym, a także perspektywicznym niebezpieczeństwom ze strony min morskich zainicjowano w 2000 r. Rok później rozpoczął się program budowy sonaru SHL-101/T. Jego przyspieszenie było możliwe dzięki podpisaniu porozumienia pomiędzy OBR CTM, Komitetem Badań Naukowych oraz MON, co stało się w maju 2002 r. Projekt otrzymał jawny kryptonim Skowron. Aby zapewnić najwyższą jakość wyrobu podczas prac projektowo-konstrukcyjnych, OBR CTM nawiązał ścisłą współpracę z wieloma polskimi ośrodkami projektowymi i naukowymi, w tym OBRUM z Gliwic, Stocznią Marynarki Wojennej, firmą Microtech International Ltd. z Wrocławia, firmą Kontron z Warszawy. Jednakże główne zespoły stacji SHL-101/T oraz algorytmy jej działania, a także oprogramowanie powstały w OBR CTM. Po kilku latach badań i prób, w których wykorzystano m.in. zaplecze badawcze Ośrodka Badań Modelowych Centrum Techniki Okrętowej w Gdańsku, zakończono pomyślnie próby podzespołów urządzenia i na początku 2006 r. system był już na tyle dojrzały, że podjęto decyzję o jego instalacji na okręcie. Wybór padł na ostatni z długiej serii małomagnetycznych trałowców bazowych – ORP Wdzydze (646) projektu 207M. Adaptację wykonała Stocznia Marynarki Wojennej, usuwając stację hydrolokacyjną SHL-100 wraz z towarzyszącymi jej podzespołami. Dotychczasowy opływnik podkilowy, opuszczany spod kadłuba, również nie był już potrzebny – zespół mechaniczny Skowrona wykorzystuje konstrukcję typową dla podobnych rozwiązań stosowanych na świecie, w których wysuwana antena nie jest chroniona.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 3/2009