Strzelby firmy ERMOX

Marek Czerwiński

Turecka firma Ermox powstała w 2016 roku i początkowo funkcjonowała w branży motoryzacyjnej. Po dwóch latach zmieniła profil i zaczęła wprowadzać nowe opracowania w zakresie broni strzeleckiej, głównie policyjnej i wojskowej. Produkcja odbywa się w zakładach w Beysehir.

Strzelba Benelli M4  powstała w odpowiedzi na zapotrzebowanie USMC (Korpusu Piechoty Morskiej USA) na samopowtarzalną, bojową strzelbę gładkolufową. Założeniem było zastąpienie przez nową broń starszych strzelb powtarzalnych systemu „pump action”. Wymogiem było, by strzelba zachowała wszelkie parametry techniczne „pompek” (w tym poręczność, wytrzymałość, odporność na zmienne warunki i niezawodność, także w słonej wodzie) przy znacznie większej szybkostrzelności praktycznej. 

Konstruktorzy firmy Benelli  zastosowali rozwiązanie niespotykane w broni śrutowej. Otóż do odryglowania zamka i napędu automatyki wykorzystali system krótkiego skoku tłoka, nazwany A.R.G.O. (Auto Regulating Gas Operated). Jak funkcjonuje taki system? Składa się on z dwóch równoległych tłoków umieszczonych przy komorze nabojowej, by gazy pobierane do rozpoczęcia cyklu przeładowania były pod jak najwyższym ciśnieniem. Jakie zalety ma takie rozwiązanie? Duża siła działająca na układ, nawet przy naboju o słabszej naważce prochu umożliwia niezawodne działanie. Poza tym gorące gazy prochowe zostawiają  znacznie mniej brudu i choć broń nadal wymaga czyszczenia, to jest ono mniej pracochłonne i nie musi być tak częste. System A.R.G.O. automatycznie reguluje ilość gazów – czas działania gazu na układ jest różny, w zależności od ich ciśnienia. Jeżeli naważka prochu jest duża, gazy szybko przekazują energię na tłok, następnie odprowadzane są przez otwory technologiczne. W przypadku mniejszego ładunku gazy działają dłużej i ulatują do atmosfery nie wcześniej, niż po odepchnięciu tłoków na odpowiednią odległość. Broń ryglowana jest przez obrót zamka.

W sierpniu 1998 roku strzelba Benelli M4 została poddana ostrym testom w Aberdeen Proving Ground. Próby obejmowały funkcjonowanie w różnych warunkach pogodowych, przy bardzo skrajnych temperaturach. Strzelba rywalizowała z innymi modelami w Arktyce, na pustyni, w lasach i bagnach. Przetrwała (bez poważniejszego uszkodzenia!) również próbę żywotności, polegającą na oddaniu 25 tys. strzałów. W rezultacie dotrwała do końca testów i trafiła na uzbrojenie USMC jako M1014.

Benelli M4 wyznaczyła nowe trendy w konstrukcji broni śrutowej i przez wielu ekspertów jest uważana za najlepszą strzelbę bojową współczesnego świata.

Strzelby samopowtarzalne Ermox XA – 4 w znacznym stopniu wzorowane są na M4 firmy Benelli, a prace nad nimi zostały zintensyfikowane w 2018 roku, gdy wygasł patent włoskiej firmy Benelli, dotyczący rozwiązań użytych w strzelbie M4. Tureckie modele nie są jednak dokładnymi kopiami – wymienne z M4 jest około 80% podzespołów.

Broń trafia na rynek nie tylko pod własną marką, sprzedawana jest także wielu firmom handlowym i manufakturom. Trzeba przy tym wiedzieć, że cały szereg małych zakładów kupuje wyłącznie podzespoły (tzn. lufy, komory zamkowe, zamki, mechanizmy spustowe, osady), następnie składa je i zabezpiecza antykorozyjnie różnymi technikami. Spotyka się strzelby oksydowane, parkeryzowane (fosforanowane), ale i pokrywane farbami Cerakote. Jakość takiej broni może być różna, tak samo jak różna może być ich cena.

Sztuką w przypadku rynku tureckiego jest dotarcie do producenta, bo inaczej możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której każda kolejna dostawa tej samej broni będzie miała inną jakość. Dlaczego tak się dzieje? Otóż firma handlowa ciągle poszukuje możliwości uzyskania większego zysku, głównie drogą obniżenia ceny produktu, na przykład szuka tańszego dostawcy podzespołów. Może się więc okazać, że lufa czy komora zamkowa za każdym razem pochodzą z innej fabryki. Łatwo to wykryć, bo zmianie ulegną np. oznaczenia na lufie. I nie ma się co dziwić, że takie strzelby są awaryjne bądź nietrwałe.

Pełna wersja artykułu w magazynie Strzał 3-4/2022