Sturmi atakują Działa szturmowe StuG 40 w armii fińskiej w 1944 roku. Część 2

Zbigniew Lalak

Pierwsze starcie bojowe Batalionu Dział Szturmowych okazało się bardzo kosztowne. W wyniku walk poległo dwóch oficerów: kpt. Knut von Troli, por. Martti Myllymaa, dwóch podoficerów: sierż. Taumo Johanes Haikka, plut. Iisakki Ilmari Koskiniemi oraz szer. Paavo Juho Havu. Ranni zostali: 1 oficer – por. Olli Aulanko, 4 podoficerów – st. sierż. Mikko Liimatta, sierż. Erkki Halonen oraz sierż. Viljam Haarala, a także 15 szeregowych (w tym 8 z 1./Ryn.Tyk.P). Straty w sprzęcie był także znaczne. Łącznie w trakcie walk Finowie utracili aż pięć dział szturmowych StuG 40, w tym dwa zostały zniszczone przez własne załogi (Ps.531-17 i Ps.531-24), dwa zostały zniszczone przez Rosjan (Ps.531-29 i Ps.531-1), a jedna maszyna (Ps.531-23) została porzucona i dostała się w ręce wroga. W trakcie walki załogi StuG 40 zużyły 470 naboi przeciwpancernych oraz 360 naboi odłamkowych. Całkowite straty Dywizji Pancernej w walkach toczonych od 15 do 16 czerwca poza wspomnianymi już działami StuG 40 wyniosły dwa czołgi lekkie T-26  (z I plutonu 2./I/Ps.Pr.) oraz dwa ciągniki Staliniec, które z powodów technicznych zostały zniszczone przez Finów, oraz jeden lekko uszkodzony czołg T-34 (uszkodzenie układu jezdnego, które zostało usunięte 17 czerwca). Ogólne straty w ludziach wyniosły 642 oficerów i szeregowych.

Po analizie walk dowódca Dywizji Pancernej zatwierdził załogom dział szturmowych StuG 40 (rozkaz ukazał się 28 czerwca 1944 roku) zniszczenie 11 czołgów T-34, 3 czołgi KW-1 (jedna maszyna była typu IS-122) oraz 3 działa samobieżne ISU-152. Lista indywidualnych zwycięstw była jednak zupełnie inna. Zwycięstwa przyznawane były celowniczemu, a nie dowódcy działa. Zgodnie z oficjalnymi dokumentalni kpr. Olof Lagus miał zniszczyć 4 czołgi T-34, kpr. Veikko Haapamäki 3 pojazdy (2 czołgi T-34 i 1 działo samobieżne ISU-152), kpr. Lauri Leppänen także 3 pojazdy (3 czołgi T-34, ale historycy fińscy udokumentowali zniszczenie jeszcze działa samobieżnego ISU-152), kpr. Toivo Juomja miał zniszczyć 3 T-34; mimo że Juomja został wymieniony w oficjalnym dokumencie z 28 czerwca 1944 roku, historycy fińscy udowodnili (dopiero w 1996 roku), że nie brał on udziału w walkach pod Kuuterselässä, ponieważ nie był jeszcze przydzielony do załóg bojowych, celowniczym w dziale Ps.531-6 był kpr. Olavi Taponen, który zniszczył 5 pojazdów wroga (4 czołgi T-34 i 1 działo samobieżne ISU-152), szer. Sulo Vuorela miał zniszczyć 3 czołgi T-34, a w rzeczywistości jego ofiarą padł zapewne tylko jeden czołg KW-1 i działo samobieżne ISU-152, kpr. Ova Savela miał zniszczyć 2 czołgi T-34. Jak więc widać, istnieją pewne nieścisłości w liczbie zniszczonych pojazdów, ale z pewnością Finowie zniszczyli co najmniej 17-18 pojazdów, a płk Erkki Käkelä w swojej monografii poświęconej Batalionowi Dział Szturmowych podaje liczbę 21 pojazdów zniszczonych przez załogi StuG 40.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia nr specjalny 3/2017