Szwajcarska szkoła pilotów

Davide Daverio

Szwajcarska

szkoła pilotów 

W związku z obecnym kryzysem ekonomicznym, który dotknął wiele krajów, największe cięcia budżetowe dotknęły resorty obrony. Takie kraje jak Wielka Brytania, Włochy, Niemcy, Francja, a nawet mocarstwa, takie jak Stany Zjednoczone czy Rosja, musiały zrezygnować z wielu programów wojskowych, ze względu na ich zbyt duże koszty. Jednakże szkolenie pilotów musi zostać zachowane na odpowiednim poziomie, by jakość przyszłych obrońców ojczyzny gwarantowała zachowanie jej bezpieczeństwa i suwerenności.

Aby utrzymać odpowiedni poziom szkolenia personelu latającego Siły Powietrzne Szwajcarii opracowały specjalny program naboru i szkolenia, który w znaczący sposób różni się od rozwiązań przyjętych w innych krajach. Pierwsza faza naboru i selekcji jest prowadzona z pośrednictwem Internetu, który stanowi swego rodzaju „wąską bramę”, przez którą można się dostać do sił zbrojnych. Należy wypełnić odpowiedni kwestionariusz, a jednocześnie każdy, kto chce wstąpić do Sił Powietrznych Szwajcarii zaczyna mieć wyobrażenie, jakie są specyficzne wymagania i oczekiwania sił zbrojnych, by mógł on podjąć karierę w zawodowej służbie wojskowej. W efekcie wypełnienia tego kwestionariusza otrzymuje się też sugestie, co do kierunków przyszłego rozwoju w siłach powietrznych, czy na przykład, lepiej zostać pilotem czy spadochroniarzem, a może lepiej starać się o pracę w lotnictwie cywilnym. Ów system selekcji internetowej, a także następujący po nim kurs lotniczego szkolenia selekcyjnego, nosi nazwę SPHAIR. Co roku około 700 kandydatów wypełnia kwestionariusz internetowy, a ci którzy zostaną zakwalifikowani, są kierowani do Instytutu Medycyny Lotniczej w Dübendorf, gdzie przechodzą serię bardzo rygorystycznych badań medycznych, testów psychologicznych i behawioralnych i zdają egzaminy z języka angielskiego. Tutaj bada się też ich zdolność do orientowania się w trójwymiarowej przestrzeni, a także umiejętność wykonywania kilku czynności jednocześnie. Zaraz potem kandydaci są kierowani na kurs szkolenia selekcyjnego, w czasie którego wykonują w ciągu dwóch tygodni jedenaście lotów na cywilnych samolotach szkolnych. Taki kurs jest prowadzony przez różne cywilne ośrodki szkolenia w całej Szwajcarii, są to ośrodki, które otrzymały certyfikat SPHAIR. Na koniec kursu ci studenci, którzy ukończyli go z wynikiem pozytywnym, także otrzymują świadectwo SPHAIR. Ci, którzy przeszli szkolenie selekcyjne mogą przystąpić do następnej serii egzaminów, które składają się z kolejnej serii testów psychologicznych oraz wojskowego szkolenia selekcyjnego, prowadzonego na symulatorze i na samolocie szkolnym. W procesie selekcji na symulatorze lotu wykonuje się sześć „lotów” na symulatorze NCPC-7 znajdującym się Szkole Pilotów Sił Powietrznych Szwajcarii w Locarno- Magadino. W każdym kolejnym „locie” zwiększa się stopień trudności wykonywanego zadania, a ocenę prowadzą różni doświadczeni instruktorzy, którzy na co dzień pełnią służbę w dywizjonach szkolnych, jako instruktorzy lotniczy. Jest to ich dodatkowe zadanie, jednocześnie bowiem prowadzą oni szkolenie kadetów w powietrzu w swoich macierzystych dywizjonach.

Aby przystąpić do kolejnej fazy selekcji, kandydat musi przejść obowiązkową służbę wojskową w Siłach Zbrojnych Szwajcarii i ukończyć pełny cykl szkolenia oficerskiego. Po około 14-18 miesiącach wraca on do Locarno i rozpoczyna praktyczne szkolenie lotnicze na samolocie NCPC-7, który jest odmianą samolotu szkolnego Pilatus PC-7 wyposażoną w kabinę z wielofunkcyjnymi wyświetlaczami i cyfrowymi wskaźnikami. Wszystkie 28 samolotów PC-7 używanych przez Siły Powietrzne Szwajcarii przeszły tę modyfikację. Szkolenie podstawowe trwa sześć tygodni. Pierwszy tydzień to oswojenie studenta z pilotowaniem samolotu turbośmigłowego, a następnie trzy tygodnie lotów szkolnych z instruktorem, w czasie których wykonuje się trzynaście lotów. Kolejna faza trwająca tydzień, to pięć lotów sprawdzających, wykonywanych z różnymi instruktorami, a następnie kolejny tydzień poświęcony na egzaminy, po których można złożyć aplikację do zawodowej służby wojskowej. Tylko 12-16 studentów, spośród owych 700 kandydatów którzy wypełnili kwestionariusz, jest przyjmowanych do Wyższej Szkoły Nauk Stosowanych pod Zurychem – ZHAW (Zürcher Hochschule für Angewandte Wissenschaften), w Winterthur. Tutaj studenci uczą się mechaniki lotnictwa, a nauka trwa trzy lata. Jeden semestr jest poświęcony na szkolenie lotnicze dla pilotów liniowych prowadzone przez Szwajcarski Ośrodek Szkolenia Lotniczego dla pilotów komunikacyjnych w Kloten. W czasie studiów uczy się nauk ścisłych oraz nauk stosowanych, takich jak matematyki, fizyki, chemii, informatyki, a także przedmiotów związanych z lotnictwem, jak zarządzanie ruchem lotniczym, przepisów i prawa lotniczego, aerodynamiki, meteorologii, nawigacji lotniczej, bezpieczeństwa latania oraz ekonomii transportu lotniczego. W czasie kursu w Kloten przechodzi się też szkolenie w wykorzystaniu przyrządów i wyposażenia pokładowego w lotach bez widzialności według procedur IFR (Instrument Flight Rules) oraz współpracy w wieloosobowej załodze MCC (Multi Crew Cooperation), z czego otrzymuje się zarówno teoretyczny, jak i praktyczny certyfikat.

Pełna wersja artykułu w magazynie Lotnictwo 8/2012