Thetis Bay – od mini lotniskowca do pierwszego śmigłowcowca desantowego US Navy

Jan Radziemski

Początkowo nic nie zapowiadało, że jeden z kilkudziesięciu okrętów budowanych metodą potokową, w dodatku, na bazie kadłuba statku handlowego, stanie się protoplastą nowej podklasy okrętów wojennych - śmigłowcowców desantowych.

Na początku lata 1942 roku właściciel stoczni w Vancouver (stan Waszyngton) Henry J. Kaiser, zwany też „ojcem statków typu Liberty”, zaproponował marynarce wojennej Stanów Zjednoczonych rozwinięcie w jego stoczni masowej produkcji lotniskowców eskortowych, obiecując wybudowanie do 100 takich okrętów w ciągu jednego roku. Do tej chwili firma Kaiser już opanowała wielkoseryjną budowę statków transportowych typu Liberty. Ich konstrukcja opierała się na planach starego statku z 1879 roku firmy Joseph L. Thompson & Sons z Sunderlandu, dostarczonych przez Brytyjczyków. Statek charakteryzował się prostą konstrukcją i pojemnymi ładowniami. Opracowane na jego bazie transportowce typu Liberty wyróżniały się szybkim tempem budowy i niskimi kosztami produkcji. Budowa jednego seryjnego statku zajmowała około 40 dni, a rekordzista pod tym względem – Robert E. Peary – został wybudowany w 4 dni 15 godzin i 30 minut! Finalnie cykl budowy popularnych „liberciaków” skrócono do dwóch tygodni. Teraz technologię potocznego montażu zamierzano zastosować przy budowie okrętów wojennych. Marynarka ofertę odrzuciła. Niezrażony tym faktem Kaiser przedstawił swoją propozycję admirałowi Emory S. Landowi, szefowi amerykańskiej Komisji Morskiej, który zainteresował projektem Biały Dom. Prezydent Frank D. Roosevelt poparł projekt. W rezultacie Kaiser w czerwcu 1942 roku otrzymał zamówienie na wybudowanie od razu 50 lotniskowców. Część z nich miał otrzymać brytyjski sojusznik, jednak później wycofano się z tego zamiaru i wszystkie okręty trafiły pod gwiaździsty sztandar US Navy.

Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia nr specjalny 5/2021