Taktyczny zestaw rakietowy Toczka
Alieksandr Karpienko
Taktyczny zestaw rakietowy Toczka
(cz. I)
Sytuacja militarno-polityczna po zakończeniu II wojny światowej – podział na dwa przeciwstawne bloki polityczno-militarne, „zimna wojna”, eskalujący wyścig zbrojeń, a w jego ramach szybki, jakościowy i ilościowy, rozwój broni jądrowej oraz wprowadzanie jej środków przenoszenia na coraz niższe szczeble struktury organizacyjnej sił zbrojnych, określały charakter możliwego konfliktu zbrojnego pomiędzy NATO a Układem Warszawskim. Byłby to konflikt niejądrowy lub od początku z zastosowaniem broni jądrowej, który stopniowo przerodziłby się w globalną wojnę z zastosowaniem strategicznych sił jądrowych, doprowadzający do pełnego unicestwienia wszystkich krajów obu bloków, a zapewne i większości ludzkości.
Taki scenariusz określał kierunki rozwoju praktycznie wszystkich rodzajów broni i uzbrojenia tego okresu, w tym i taktycznych systemów rakietowych – podstawowego środka przenoszenia broni jądrowej szczebla dywizja – korpus. Jednakże, na początku lat 60. XX wieku, wraz z eskalacją „zastępczych” konfliktów regionalnych oraz stopniowym unowocześnianiem techniki i rozwojem technologii, skutkującymi opracowaniem nowych konwencjonalnych środków bojowych, poglądy na rozwój uzbrojenia zaczęły się zmieniać. Pojawiła się tendencja do równorzędnego traktowania, obok jądrowych czy chemicznych, także konwencjonalnych głowic rakiet taktycznych. Wymagało to zasadniczej zmiany w ideologii konstruowania takich zestawów, a zwłaszcza priorytetowego potraktowania precyzji strzału oraz zwrócenia baczniejszej uwagi na autonomiczność i mobilność wyrzutni. Nieodzowną dokładność strzelania mogło zapewnić jedynie użycie w rakietach nowych zestawów precyzyjnych układów kierowania. Pierwszym zestawem omawianej kategorii w ZSRR, wykorzystującym pocisk z systemem kierowania, stał się taktyczny zestaw rakietowy Toczka, opracowany w Biurze Konstrukcyjnym Budowy Maszyn z Kołomny (KBM – Konstruktorskoje Biuro Maszinostrojenija) we współpracy z innymi wiodącymi przedsiębiorstwami sowieckiego kompleksu wojskowo-przemysłowego.
Pełna wersja artykułu w magazynie Poligon 2/2010