Walki 2. Brygady Pancernej nad Adriatykiem.
Zbigniew Lalak
13 lipca gen. Harold Alexander wysunął koncepcję podjęcia ofensywy przez brytyjski XIII Korpus w kierunku na Arezzo, a przez 2. Korpus Polski na Ankonę. Dowództwo 8. Armii szczególną wagę przywiązywało do działań na kierunku Ankony, był to bowiem duży port, którego zdobycie znacznie ułatwiłoby zaopatrzenie wojsk alianckich. Stopniowe przesuwanie się linii frontu na północ wydłużało linie zaopatrzenia, co z kolei wpływało na szybkość natarcia i jakość operacji. Wstępna bitwa o Ankonę, która miała miejsce od 2 do 9 lipca, nie przyniosła zasadniczego rozstrzygnięcia. Jednostki 2. Korpusu Polskiego nadwerężyły niemiecką obronę, jednak nie doprowadziły do jej załamania. 2. Korpus otrzymał za zadanie całkowite przełamanie obrony i zajęcia Ankony.
Obszaru Ankony broniła 278. Dywizja Piechoty oraz elementy 71. Dywizji Piechoty. Główna linia obrony przebiegała następująco: IL Coppo–La Mantagnola–San Biagio–Monte Gallo–San Stefano–Monte della Crescia–San Paterniano–kompleks wzgórz na północ od rzeki Musone do Colle di Paglia–Colle di Calafolle. Linia ta nazwana została przez Niemców pozycją „Edith”. Na wschodnim skrzydle znajdowała się grupa „Peter”, która składała się z dwóch batalionów wartowniczych (byli to głównie Rosjanie służący ochotniczo w Wehrmachcie) i zajmowała obszar od miejscowości Numany do drogi nr 16. Droga ta obsadzona była przez I batalion 993. pułku grenadierów oraz kilka kompanii z 994. pułku grenadierów. Rejon Monte della Crescia obsadzony był przez III batalion 755. pułku piechoty, wzgórza San Paterniano i Monte Bogo zajmował II batalion 922. pułku piechoty. Rzeka Musone obsadzona została przez oddział rozpoznawczy 278. Dywizji Piechoty oraz przez 211. i 191. pułki grenadierów. Miejscowość Calafolle obsadzona była przez III batalion 194. pułku piechoty. Siły niemieckie oceniano na ok. 3500 żołnierzy z 278. Dywizji Piechoty oraz 1000 żołnierzy z 71. Dywizji Piechoty. Siły artylerii oceniano na 18-20 baterii (ok. 190 armat, z 50 działami plot kalibru 88 mm), w tym 18 samobieżnych dział szturmowych. Obie dywizje wyposażono we włoskie działa samobieżne Semovente M42 da 75/18 oraz Semovente M42 da 75/34. W październiku 1943 roku 2. kompania Panzerjäger-Abteilung 171 otrzymała 12 pojazdów, a kilkanaście dni później dwa następne. W styczniu 1944 roku Panzerjäger-Abteilung 278 z 278. Dywizji Piechoty również wyposażono we włoskie działa (12 sztuk) oraz dwa włoskie czołgi dowodzenia. W trakcie walk nad rzeką Chieti w 1. i 2. plutonie 2. kompanii znajdowały się po cztery działa Semovente M42 da 75/34, 3. i 4. pluton natomiast wyposażono w działa Semovente M42 da 75/18. W plutonie dowodzenia znajdowało się 9 samochodów pancernych AB41 i Lince.
Pełna wersja artykułu w magazynie TW Historia 6/2016