Aleksiej Stepanow
WWS RKKA
w wojnie sowiecko-polskiej jesienią 1939 r.
Działania II wojny światowej są bogato udokumentowane historycznie. Nie wszystkie jednak dokumenty były udostępnione badaczom w równym stopniu. Taką białą plamę w literaturze stanowi niewątpliwie historia zdradzieckiej napaści ZSRR 17 września 1939 r. na padającą pod hitlerowskimi ciosami Polskę, a w szczególności działania lotnictwa sowieckiego na tym froncie. O ile polscy historycy z chwilą zniesienia cenzury zaczęli zgłębiać ten temat i opublikowali liczną i bogato udokumentowaną literaturę, o tyle strona rosyjska tendencyjnie pomija ten tak drażliwy w stosunkach polsko-rosyjskich problem. Należy docenić cywilną odwagę rosyjskich badaczy podejmujących te ciągle niepopularne tematy. Miejmy też nadzieję, że dzięki pasji badawczej prawdziwych historyków, często narażających się na ostracyzm niektórych kręgów swojego środowiska, zaniknie i ta biała plama w najnowszej historii stosunków polsko-rosyjskich.
We wrześniu 1939 r. sowieckie siły powietrzne stanowiły znaczną siłę. Zgodnie z pochodzącymi z 23 października 1939 r. danymi ludowego komisarza obrony ZSRR, K. J. Woroszyłowa, na dzień 1 października 1939 r. tylko w jednostkach liniowych (bez szkolnictwa i jednostek pomocniczych) było 10 039 samolotów różnych typów. W skład WWS RKKA wchodziło 48 brygad lotniczych, 56 pułków myśliwskich, 40 pułków bombowców średnich (SB), 13 pułków bombowców dalekiego zasięgu (DB-3), 4 pułki bombowców ciężkich (TB-3), 5 pułków lekkich bombowców, 13 pułków lekkich szturmowców i 6 pułków mieszanych. Łączny stan etatowy WWS RKKA ze szkolnictwem włącznie, wynosił 230 000 osób. Od stycznia 1937 r. szef WWS RKKA uzyskał uprawnienia zastępcy ludowego komisarza obrony ds. sił powietrznych, co świadczyło o wzroście roli lotnictwa wojskowego w strukturze Armii Czerwonej. WWS RKKA były najliczniejsze na świecie i zapewniały, w ocenie wojskowo-politycznego kierownictwa kraju, wsparcie Armii Czerwonej w walce przeciwko każdej koalicji państw kapitalistycznych. Już na początku 1938 r., jak podkreślał W. S. Szumichin, autor monografii „Wojskowe lotnictwo radzieckie w latach 1917–1941”: ilościowo nasze siły powietrzne nie tylko były porównywalne z lotnictwem wojskowym głównych państw kapitalistycznych, ale i wyprzedziły niektóre z nich.
Ciąg dalszy w czasopiśmie Lotnictwo 9/2008
