Wybrane modernizacje systemów Patriot
Marcin Niedbała
Temat systemów przeciwlotniczych i przeciwrakietowych Patriot jest w ostatnim czasie relatywnie często poruszany w mediach, zarówno codziennych jak i tych specjalistycznych. Dzieje się tak dlatego, że w ciągu najbliższych miesięcy możemy być świadkami wiążących decyzji odnośnie programu Wisła – pozyskania systemów przeciwlotniczych średniego zasięgu z funkcją zwalczania pocisków balistycznych (MRAD). Jest to „flagowy” reprezentant Programu Modernizacji Technicznej, a wskazany do wdrożenia system będzie stanowić trzon sił obrony przeciwlotniczej przez następnych kilkadziesiąt lat.
System Patriot obecnie wydaje się być faworytem tego postępowania, jednakże może to ulec zmianie, jako że nowe kierownictwo MON zadecydowało o równoczesnym prowadzeniu rozmów z MEADS International – producentem konkurencyjnego systemu MEADS. Nieznany jest status ponownej analizy dotyczącej kupna systemów SAMP/T, które są produktem europejskiego konsorcjum Eurosam.
Dużej części Polaków system Patriot jest znany z doniesień medialnych z czasów I oraz II wojny w Zatoce Perskiej, czyli świetnie znanych Operacji Pustynna Burza i Operacji Iracka Wolność. Jednakże niewiele osób zdaje sobie sprawę z drogi jaką system ten przeszedł od początków swojego istnienia, aż do dnia dzisiejszego.
Elementy składowe modernizacji Patriotów
W najprostszym ujęciu zestaw Patriot można przedstawić jako sumę trzech elementów:
- części naziemnej sprzętu (w tym hardware),
- efektorów – pocisków rakietowych,
- oprogramowania (software).
Ich kolejne generacje tworzą coraz bardziej zaawansowane wersje systemu Patriot, które oznaczane są jako Patriot Advanced Capability (PAC). Według tej metody klasyfikacji obecnie najnowsze są zestawy w wersji PAC-3 Configuration 3. Należy zaznaczyć, że pierwsza jednostka ukompletowana w tej wersji została dostarczona US Army w 2001 roku. Oczywiście obecnie operacyjne jednostki Patriot są jeszcze bardziej zaawansowane w porównaniu do zestawów z początków XXI w. Otóż cały czas zachodzi proces stopniowej modernizacji, której rezultaty jednak nie są oznaczane jako kolejna wersja PAC.
Rzeczą oczywistą jest fakt, że najdroższe programy modernizacyjne uwzględniają wymianę fizycznych elementów nowoczesnych systemów uzbrojenia. Najbardziej optymalnie byłoby wprowadzać nowinki techniczne tak szybko jak to możliwe, jednakże nie istnieje taki kraj, który byłoby stać na wprowadzanie nowego hardware’u częściej niż co 10-15 lat. Jednakże w tym czasie zbierane są doświadczenia i dane pochodzące z operacyjnych jednostek, które pozwalają na ulepszenie systemów w bieżącej konfiguracji.
Dlatego też użytkownicy zestawów Patriot regularnie modernizują swoje baterie poprzez wymianę oprogramowania oznaczaną jako PDB – Post Deployment Build. Kolejne wersje tego oprogramowania są oznaczane jako PDB-X.Y.Z (gdzie X, Y i Z to cyfry arabskie). Coraz to nowszy software umożliwia współdziałanie z modernizowanym sprzętem oraz daje większe możliwości operacyjne istniejącym jednostkom.
Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 8/2016