WZM S.A.

Andrzej Kiński

WZM S.A.

– bez innowacji nie ma rozwoju

Wojskowe Zakłady Mechaniczne S.A. z Siemianowic Śląskich znane są przede wszystkim jako producent kołowych transporterów opancerzonych Rosomak, wytwarzanych w naszym kraju na licencji fińskiej firmy Patria Vehicles Oy (obecnie Patria Land Systems Oy). Siemianowickie zakłady to jednak nie tylko miejsce, gdzie odbywa się końcowy montaż tych wozów bojowych, z wykorzystaniem materiałów, komponentów, systemów i urządzeń dostarczanych przez ponad setkę poddostawców.

Od samego początku programu przystąpiono tam do realizacji szeregu przedsięwzięć o charakterze konstrukcyjno-rozwojowym, a nawet badawczym. Dziś WZM S.A. to samodzielny ośrodek, w którym prowadzi się szeroko zakrojone prace nad nowymi wersjami oraz modyfikacjami Rosomaka, a także kompatybilnym wyposażeniem obsługowym i systemami szkoleniowymi.

Pod znakiem polonizacji
Pierwsze samodzielne prace, które ściśle wiążą się z rozwojem Rosomaka rozpoczęły się już na etapie przejmowania z Finlandii dokumentacji niezbędnej do uruchomienia licencyjnej produkcji transportera AMV 8x8. Były one w pierwszej kolejności związane z opracowaniem, na bazie setek tysięcy rysunków i ich opisów przekazanych przez Finów, dokumentacji technologicznej (wykonawczej), odpowiadającej wyposażeniu i oprzyrządowaniu, organizacji pracy oraz kwalifikacjom załogi polskich zakładów. Równolegle
korygowano dokumentację techniczną, przede wszystkim uwzględniając w niej stopniowy, trwający zresztą do dziś, proces polonizacji transportera, ale także zmiany w konstrukcji wynikające z eksploatacji, w tym w trudnych warunkach misji ekspedycyjnych. Na przestrzeni lat 2005–2012 takich modyfikacji wprowadzono ponad 600, z tego ok. 10% można uznać za znaczące.

Za najważniejszą z nich należy uznać wdrożenie w 2009 r. polskiej stali pancernej (z Huty Stali Jakościowych S.A.) do budowy korpusu transportera, co pozwoliło znacząco zwiększyć łączny zakres polonizacji, ale i zredukować bezpośrednie koszty produkcji. Do przedsięwzięć z zakresu polonizacji należy także zaliczyć zastosowanie od 2009 r. polskiej wyciągarki (firmy Borimex); od tego samego roku, dwudrożnego układu filtrowentylacji (z torami eksploatacyjnym i bojowym), a także współpracującego z nim układu filtrów (Maskpol).

Podobny charakter ma także, wdrożony w 2010 r., własny (powstały we współpracy WZM S.A., HSJ S.A. oraz Cenrexu) system opancerzenia dodatkowego dla „afgańskich” wariantów Rosomaka. Jest on nie tylko znacząco tańszy od wcześniej importowanego z Izraela, ale także cechuje go większa skuteczność. W tym miejscu należy wspomnieć także o wprowadzonym w tym samym czasie lekkim systemie osłon (LSO), chroniących przed głowicami kumulacyjnymi ręcznych granatników przeciwpancernych. Same osłony siatkowe RPGNet oraz tekstylny system ich mocowania są co prawda importowane (producent QuinetiQ North America), ale koncepcja systemu ramy siatek wraz ze wspornikami do mocowania na kadłubie to już dzieło konstruktorów z Siemianowic.

Spośród innych wdrożeń ostatnich miesięcy należy wymienić:

• wprowadzenie w 2012 r., z inicjatywy WZM S.A., nowych, lekkich wkładek firmy Hutchinson, umożliwiających poruszanie się pojazdu po uszkodzeniu opony. Są one lżejsze, niż wcześniej stosowane wkładki stałe, a poza tym nie wymagają specjalnego oprzyrządowania przy montażu/demontażu;
• opracowanie zespołu zasilania bateryjnego nowego typu z akumulatorami typu AGM (4+4 sztuki), podtrzymującego zasilanie w energię systemów pojazdu w przypadku uszkodzenia instalacji zasadniczej i zwiększających czas autonomicznej pracy wyposażenia (zastosowano go m.in. w WD-Rak i Rosomakach-WSRiD);
• opracowanie zasilacza przewoźnego do ładowania akumulatorów, umożliwiającego ich ładowanie bez konieczności ich demontażu, w tym szybkie ładowanie (ok. 2 h do pełnej pojemności);
• w 2012 r. wdrożono, na bazie doświadczeń bojowych, nowe siedziska desantu z czteropunktowymi pasami bezpieczeństwa, które wpływają na wzrost poziomu bezpieczeństwa załóg i desantu wozów w przypadku wybuchu miny/IED, a także podczas szybkiej jazdy w terenie;
• opracowano i wprowadzono do wyposażenia Rosomaków-WEM zestawy ratownicze z poduszkami pneumatycznymi do podnoszenia uszkodzonych pojazdów lub elementów budynków, drzew, etc., ułatwiające wydobycie załóg, czy poszkodowanych w wyniku innych zdarzeń.

Pełna wersja artykułu w magazynie NTW 09/2013