Zestawy rakietowe Iskander-M w rosyjskich siłach lądowych

W listopadzie 2016 roku Wojska Lądowe FR odebrały dziewiąty brygadowy operacyjno-taktyczny kompleks rakietowy 9K720 Iskander-M. System został przekazany 119. Samodzielnej Brygadzie Rakietowej podporządkowanej 41. Armii Ogólnowojskowej z Centralnego Okręgu Wojskowego. Przekazany kompleks brygadowy jest ósmym systemem przekazanym rosyjskim siłom zbrojnym na mocy kontraktu z 4 sierpnia 2011 roku pomiędzy Ministerstwem Obrony FR a AO Korporacją Naukowo-Produkcyjną „KB Maszynostrojenia” na dostawę dziesięciu kompleksów 9K720.

Brygada rakietowa z kompleksami 9K720 składa się z baterii dowodzenia, trzech dywizjonów po dwie baterie, w każdej baterii są dwie wyrzutnie, dywizjonu technicznego i dywizjonu zabezpieczenia. Standardowy kompleks brygadowy liczy 51 pojazdów, w tym 12 wyrzutni 9P78-1, 12 pojazdów transportowo-załadowczych 9T250, 11 wozów dowodzenia 9S552, pojazd przygotowania informacji 9S920, pojazd warsztatowy MRTO i 14 pojazdów zabezpieczenia socjalnego oraz 4 wozy dowodzenia R-145BM Jednostka ognia brygady to 48 manewrujących rakiet balistycznych (aerobalistycznych) 9M723 Iskander-M o zasięgu oficjalnym do 500 km lub taka sama ilość skrzydlatych pocisków manewrujących 9M728 (R-500) Iskander-K o zasięgu oficjalnym 500 km.

Zestawy rakietowe 9K720 Iskander-M zostały przyjęte oficjalnie do uzbrojenia w 2011 roku i zastępują systemy 9K79-1 Toczka-U z pociskami 9M79-1 o zasięgu do 120 km. Jeszcze w latach 2007-2005 pierwszy nowy dywizjonowy system (cztery wyrzutnie 9P78) został dostarczony do 630. Samodzielnego Dywizjonu Rakietowego z 60. Centrum Przygotowania Bojowego Wojsk Rakietowych i Artylerii Wojsk Lądowych Rosji na poligonie Kapustin Jar. Ten dywizjon brał w wojnie rosyjsko-gruzińskiej w sierpniu 2008 roku.

Pierwszy pełny system brygadowy został zamówiony 11 marca 2008 roku i dostarczony do 26. Samodzielnej Brygady Rakietowej Zachodniego Okręgu Wojskowego. Dostawy zostały zrealizowane w latach 2010-2011. Kolejne brygady rakietowe są przezbrajane w Iskandery na mocy wspomnianej umowy z 4 sierpnia 2011 roku na łącznie 10 kompleksów. W 2013 roku przekazano dwa zestawy brygadowe – do 107. Samodzielnej Brygady Rakietowej Wschodniego Okręgu Wojskowego i 1. Samodzielnej Brygady Rakietowej z Południowego Okręgu Wojskowego. Co istotne, wyrzutnie dostarczane od tego roku mają możliwość odpalania zarówno pocisków aerobalistycznych 9M723, jak i manewrujących 9M728. W 2014 roku przezbrojono kolejne dwie brygady: 112. Samodzielną Brygadę Rakietową w Zachodnim Okręgu Wojskowym i 92. Samodzielną Brygadę Rakietową z Centralnego Okręgu Wojskowego. Podobną ilość systemów Iskander-M przekazano w następnym roku, zestawy 9K720 otrzymały bowiem 103. Samodzielna Brygada Rakietowa ze Wschodniego Okręgu Wojskowego oraz 12. Samodzielna Brygada Rakietowa z Południowego Okręgu Wojskowego. Ta ostatnia jednostka powstała w 2015 roku w Południowej Osetii na bazie rozwiniętego w m. Mozdok pododdziału ze starszymi zestawami 9K79-1 Toczka-U. W 2016 roku przekazano również dwa kompleksy brygadowe – do 20. Samodzielnej Brygady Rakietowej Wschodniego Okręgu Wojskowego i do 119. Samodzielnej Brygady Rakietowej Centralnego Okręgu Wojskowego.

W 2017 roku do przezbrojenia pozostają dwie jednostki rakietowe rosyjskich sił lądowych wyposażone w starsze kompleksy rakietowe 9K79 Toczka-U: 152. Samodzielna Brygada Rakietowa Floty Bałtyckiej i 448. Samodzielna Brygada Rakietowa 20. Armii Ogólnowojskowej – obie w Zachodnim Okręgu Wojskowym. Według dostępnych danych w 2017 roku ma być przezbrojona druga z nich. Pojawiają się także informacje, że w Południowym OW lub Zachodnim OW ma być sformowana nowa brygada rakietowa, która będzie miała Iskandery – wymagałoby to sygnowania kolejnej umowy na zakup kompleksu brygadowego. Łącznie rosyjskie Wojska Lądowe będą do 2020 roku dysponowały 12 brygadami z zestawami 9K720. W ich składzie będzie znajdowało się 48 baterii z 144 wyrzutniami 9P78 i 9P78-1. Właśnie bateria jest najmniejszym pododdziałem zdolnym do samodzielnego działania – pododdział w ugrupowaniu bojowym składa się z dwóch wyrzutni, jednego pojazdu transportowo-załadowczego, jednego-dwóch wozów dowodzenia i jednego pojazdu zabezpieczenia bojowego. Pojedynczą baterię można przebazować transportem kolejowym, lotniczym lub morskim – w ten ostatni sposób przebazowane były w październiku br. systemy Iskander-M z 112. Samodzielnej Brygady Rakietowej z m. Szuja w Obwodzie Iwanowskim do Obwodu Kaliningradzkiego.