Aleksander Pimonow Broń pancerna w armii jugosłowiańskiej 1919 – 1941 Armia Królestwa Jugosławii (do 1929 roku Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców) była jedną z ostatnich armii europejskich, w których zorganizowano jednostki pancerne. Ironią losu jest...
Michał Nita Leopardy armii Szwecji Szwecja ma długą tradycję wojsk pancernych (Pansartrupperna). W kraju tym przez dekady nie tylko eksploatowano różne modele importowanych czołgów, ale także przyjmowano do uzbrojenia własne, oryginalne konstrukcje. Dziś, po kolejnych...
Paweł Janowski Wojska lądowe A.D. 2012 Od odzyskania w 1918 roku niepodległości Wojska Lądowe (WL) były największym i najważniejszym rodzajem sił zbrojnych Wojska Polskiego. Po zakończeniu II wojny światowej Dowództwo WL (DWL) w Warszawie funkcjonowało tylko przez...
Jarosław Jabłonski Kłopotliwa zdobycz – czołgi M3 Stuart w służbie japońskiej Pierwszego Stuarta Japończycy zdobyli 22 grudnia 1941 r. Wpadł im w ręce na skrzyżowaniu dróg pod wioską Damortis na wyspie Luzon, gdzie zorganizowali zasadzkę połączoną z...
Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński Czołg średni T-34 – rusza produkcja wojenna W początkowym okresie operacji „Barbarossa” Związek Radziecki utracił niemal wszystkie posiadane w pierwszej linii czołgi, w tym znaczną ilość wyprodukowanych przed wojną T-34....
Jan Koszajtis Ardeńskie odyńce W latach 30. belgijski sztab generalny doszedł do wniosku, że rozbudowa kosztownych w utrzymaniu formacji pancernych jest nie celowa. Alternatywą miała być rozbudowa pododdziałów przeciwpancernych. Jednostkami, które miały zostać...
Aleksander Pimonow Przeciwpancerne Škody Lekki czołg znany szerzej jako tankietka Carden-Loyd Two-Man Vechicle zaprojektowany przez kpt. Viviana Loyda i inż. Johna Cardena dał asumpt do powstania wielu innych ciekawych pojazdów. Pojazdy bazujące na tej konstrukcji...
Jarosław Jabłoński Pancerni samuraje w kampanii na Guadalcanal Zdeponowany manuskrypt liczył 24 strony, odpowiadające dzisiejszemu formatowi A4, zapisane drobnymi, japońskimi „krzaczkami”, wzbogacone o dwie odręcznie wykonane mapy naniesione ze zdumiewającą...
Michał Morozow 5. Pułk Czołgów Ciężkich – organizacja i szlak bojowy W 1945 roku działania 2. Armii Wojska Polskiego wspierały m.in. czołgi ciężkie IS-2 ze składu 5. Pułku Czołgów Ciężkich. Oddział toczył walki w trudnych warunkach taktycznych, zmagając...
Hubert Michalski Niemiec z austriackim rodowodem, czyli mittlere gep. Beobachtungskraftwagen (Sd.Kfz.254) Niewiele pojazdów z okresu II wojny światowej może pochwalić się tak oryginalną konstrukcją, jak powstały w 1936 roku w Austrii Saurer RR7. Ten zaprojektowany w...
Eugeniusz Żygulski Sd.Kfz. 184 Ferdinand/Elefant we Włoszech W pierwszej połowie 1944 roku na włoskim obszarze operacyjnym Niemcy wprowadzili do walki praktycznie wszystkie dostępne sobie ciężkie pojazdy pancerne – obok Tygrysów i Szerszeni/Nosorożców, do walk...
Robert Michulec Tygrysem wokół Kurska Tygrys jest dosyć powszechnie uznawany za wspaniały czołg. Z wozu emanuje potęga, a jakość jego wykończenia robi wrażenie doskonałości. Uderza w nim precyzyjne dopracowanie płyt i ich spasowanie, a także ergonomia i...
Paweł Przeździecki Czołgi w działaniach asymetrycznych Burzliwy rozwój broni pancernej po II wojnie światowej doprowadził do powstania czołgów podstawowych. Ewolucja ta odbywała się pod silnym wpływem doktryn, przewidujących konfrontację z podobnie uzbrojonym...
Andrzej Kiński Polski czołg do działań w terenie zurbanizowanym Nowe propozycje modernizacji czołgów rodziny T-72 z Bumaru-Łabędy Uczestnictwo żołnierzy Wojska Polskiego w misjach stabilizacyjnych i ekspedycyjnych na przestrzeni ostatnich dwóch dekad przyczyniło...
Tomasz Wachowski Czołgi w warunkach wojny asymetrycznej – kanadyjskie wnioski Analiza doświadczeń z operacji Medusa – przeprowadzonej w dniach 2–17 września 2006 roku, pod kanadyjskim dowództwem, ofensywy wojsk Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa (ISAF)...
Andrzej Kiński MSPO 2011 pod znakiem Rosomaka Choć niemal od 10 lat na każdym kieleckim salonie były prezentowane nowe odmiany i modyfikacje kołowych transporterów opancerzonych Rosomak, to tyle, ile pojawi się ich w roku bieżącym nie było jeszcze nigdy. Wśród...
Michal Zdobinský Nowe wersje czeskich Pandurów II 8x8 Czeski program kołowego transportera opancerzonego Pandur II 8x8 osiągnął kolejny, niezwykle istotny, etap. W Wojskowym Instytucie Technicznym Wojsk Lądowych w Vyškovie (VTÚPV, jeden z oddziałów VOP-026), w...
Jarosław Brach Ciężki kołowy pojazd ewakuacji i ratownictwa technicznego – początek kolejnego etapu wdrażania w SZ RP 24 maja br. Inspektorat Uzbrojenia ogłosił zamówienie publiczne IU/301/X-37/UZ/PRZ/DOS/S/2011 dotyczące zakupu w latach 2011–2018 19 ciężkich...
Wojciech Mazur Cztery lata nie-zakupów „polskiego” czołgu Christie historia ucieszna, a pouczająca W latach 30. XX wieku podjęto w Polsce próbę najpierw zakupienia, a następnie samodzielnego opracowania czołgu o trakcji kołowo-gąsienicowej. Wzorem miały...
Zbigniew Lalak Mechanizacja w armii greckiej Wiosną 1941 roku w Grecji został sformowany pierwszy związek zmechanizowany – XIX Dywizja Zmotoryzowana. Było to zwieńczeniem szeregu wysiłków, jakie od kilku lat czynili Grecy celem mechanizacji swej armii. Mimo...